Oáćexer / deyimler / idioms Kategorisindeki Kelimeler
Hatalı bir çeviri olduğunuz düşünüyorsanız lütfen belirtiniz.
ADIǴE | TÜRKÇE |
---|---|
Wa waw ar sıdew ğeş'eğon | Aaa çok enteresan |
Yehçırığo xemıĺew | Abartısız |
Ofışxo yeş’ı | Abartıyor |
Bjane yifın | Abartmak |
Gu festın | Abayı yakmak, aşık olmak |
Nece ucej | Acayip |
Haxeme rafıjağ fed | Acelesi var,arkasından köpek kovalıyor gibi |
Yefıjağe xeĺew | Aceleyle |
Gum ĺı pızın | Acı çekmek, kahretmek |
Gu ćeğun | Acımak |
Gu fewızın | Acımak, üzülmek |
Ziğethamıće gore guşıen | Acındırarak konuşmak |
Ğable ğaĺ'e | Aç bırakmak |
Ney psiy | Aç gözlü, obur |
Gu nećew | Aç karnına |
Gunećew ĺı xaşığ | Aç karnına kan aldılar |
Yeğaş’em yinegu seyiştep | Açgözlü |
Apše ĺapš | Açık saçık dekolte |
Wer ser | Açık, aleni |
Yinıbe yiğućağ | Açlıktan midesi karnına yapışması |
Ĺ’ım yiqošı ĺ’ı yit | Adam gibi adam |
Yane ĺ'ew ḱiĺfığ | Adam gibi adam |
Ĺ’ığe kıxefen | Adam gibi adam olmak |
Ĺ'ığe kıxefen | Adam gibi davranmak |
Ye ĺ'ıḣuj | Adam olmuş ta,, |
Ye ĺ'ı kabz | Adama bak,akıllıya bak |
Wıĺ’ıme sıĺ’ı | Adamsan, adamım |
Xabziy bzıpḣiy yiap | Adet usul bilmez |
Ĺape źın | Adım atmak |
Mışömılınığe zehan | Adice davranmak |
Çıǵır ćıćıć make pıućew yićıćığ | Ağaç çatırtı sesi çıkararak yıkıldı. |
Hıĺeşxo téĺ | Ağır yükün altında! |
Jer ğućen | Ağız içi kurumak |
Jem deohı gore guşıen | Ağızda geveliyerek konuşmak |
Jem kıdećın | Ağızdan çıkmak |
Nequ neps ḣun | Ağlamaklı olmak |
Ğınır ḱiwṫupşın | Ağlamaya başlamak |
Xeğınağegore guşıen | Ağlayarak konuşmak |
Ğıgore pehıgore guşıen | Ağlıyarak sıkıntılı bir şekilde konuşmak |
Wızır xejüćıjın | Ağrısı kalmamak |
Yiul ḱéşı | Ağzı açık |
Yije uzıjığew yepĺı | Ağzı açık bakakaldı |
Neye paye | Ağzı burnu dağılmak |
Nake pake | Ağzı burnu dağılmış |
Yije dapĺesı şıt | Ağzına bakıp oturuyor,her dediğini yapıyor |
Yije kıdehare ḱéo | Ağzına geleni söylüyor |
Yije cemışx daferep | Ağzına kaşık sığmıyor, burnu havada |
Jem fimıtın | Ağzına sahip olamamak |
Sıde min yije kıdetekurer | Ağzından binlerce laf dökülüyor. |
Yije śıs kıdemıćın | Ağzından çıt çıkmamak |
Wiğetḣenew zı terez yije kıdećıştep | Ağzından hoş bir şey çıkmamak |
Yije şüı kıdemıćın | Ağzından iyi bir şey çıkmamak |
Yije zı terez kıdećıştep | Ağzından iyi bir şey çıkmaz |
Yije ṕanć sanć kıriğao gore maşxe | Ağzını şapırdatıyor |
Ṕanć sanć | Ağzını şapırdatmak |
Yije ğućağe | Ağzının içi kurudu |
Yiups kıfiçın | Ağzının suyu akmak |
Ayay guş, newış siof zepıfeğağeteme | Ah ah ,yarın işim rast gitseydi |
Ayay guş, a nıbjım sıḱiçıjığağeteme | Ah ah,o yaşa dönebilseydim |
Ay anasın! | Ah keşke |
Ay yay guş ! wızereşü’eş’ıjırem fedew wısiağot | Ah keşke böbürlendiğin kadar olsaydın |
A yebı yewımat | Ah seni seni |
A sermığo | Ah talihsiz başım |
Si guhaguj tézğepşexağ | Ahımı aldım |
Haşhaçüĺej | Ahlaksız |
Wınağo wınaşö | Aile toplantısı |
Bın qodew qodın | Ailece yok olmak |
Şha şixın | Aklın baştan gitmesi |
Gum kıriźen | Aklına düşmek |
Yigukećıre yimaf | Aklına geleni yaşayan |
Gum yiĺın | Aklında tutmak |
Yigu ze xezırep | Aklından bir türlü çıkmıyor |
Wiahılep wilı şışep | Akraban değil,dostun değil |
Yeĺebırkawe gore qon | Aksak aksak gitmek |
Pçıha daqo | Akşamcı |
Yiof xemıĺıjın | Alakası kalmamak |
Mıskare ş’ın | Alay etmek |
Wenafe anafe | Alenen |
Neṫaw neṫaw | Alın tokuşturma |
Şhaqo ş'ın | Alınmak,kafaya takmak |
Şhar xehajın | Alıp başını gitmek |
Tham wigu ḱéremığeć | Allah aklına düşürmesin |
A tham siğewneḣuğıy | Allah belamı verdi |
Tham siğewıneḣuy siğeṫısıjığ | Allah belamı verdi |
Tham séğaĺı' | Allah canımı alsın |
A sizıcağom a fede bın kıréremıt | Allah düşmanıma böyle evlat vermesin |
Tham wizıcağom ay fede kırét | Allah düşmanıma onun gibisini versin |
Wizıcağom tham ayfede kırét | Allah düşmanına versin |
Tham yipećiy yiwıjıćiy wıkréremığeć | Allah kimseyi onun önüne çıkarmasın |
Tham ay fıtréremığaf | Allah ona muhtaç etmesin |
Tham şöğewın | Allah sizi ihya etsin |
Tham yeğepš | Allah yalanlasın |
Tham yeremıd | Allah yazdıysa bozsun |
Thar kıfewısen | Allah yüzüne baktı |
A tha zewağer | Allahın gazabına uğramış |
Maşü’e ćeş’ehın | Altına ateş yakmak |
Gum riwıbıten | Amaçlamak |
A nını guş | Aman allahım |
A dıdıd guş, sıdew çıa | Aman çok soğuk |
Yine kıćehajın | Anılarda boğulmak |
Dık yiow yiğeştığ | Anında dondurdu. |
Zeo zaş'e | Aniden |
Kışiwıtew ğın | Aniden birdenbire ağlamak |
Yigu kıxiźen | Aniden hatırlamak |
Tumpı ḣun | Aniden kaybolmak |
Ar tızefiṫıṕaĺ | Anlaştığımız gibi |
Yiguğu ş'ın | Anmak |
Oş’e demış’ew | Ansızın |
Gum ḱiĺeden | Ansızın hatırlamak |
Dunayer pş’ağ | Arkasında çok kişi takılı olmak |
Yerıh yerışx | Arsız,kötü,nankör, |
Yemıḱoḱujım wıprikuşüştep | Arsızın hakkından gelemezsin |
Sine zećitḣıjışta? | Artık bana ne faydası dokunabilir |
Yigu yiźıjın | Artık dönmek istiyor |
Ziy yia ḱimıfejın | Artık elinden bir şey gelmemek |
Śeh femış’ıjın | Artık güvenmemek |
Gum yimıfejın | Artık kalben taşıyamamak |
Pşeğu feḣun | Askıntı olmak |
Kızxećığer yiğeğoşerep | Aslını inkar etmiyor |
Oáćiy ş'ıćiy yiş'erep | Asosyal |
Xehaćiy xećıćiy yiş'erep | Asosyal |
Yişha yiwase pıqodejın | Astarı yüzünden pahalı olmak |
Gur pişün | Aş ermek,canı bir şeyler çekmek |
Ğıćayew meğı | Aşırı ağlıyor |
Ha lejaćew melaje | Aşırı çalışan |
Gur kıpiwtın | Aşırı doygunluk |
Şxıćayew meşxı | Aşırı gülüyor |
Başe zıöş’ehı | Aşırı yüzgöz oluyor |
Yipe ğoáne yihaşt | Aşırı yüzgöz,burnuna girecek |
Ćaše kıxeğetekun | Aşırı zorlamak |
Nerĺeğu feḣun | Aşikar olmak |
Maşü’eha keqon | Ateş almaya geldi,ayak üstü,çok aceleci |
Maşü’e ćeğenen | Ateşi tutuşturmak |
Maşü'e ćeĺ | Ateşi var |
Pĺırstır ćeĺ | Ateşi var |
Maşü’e xeğenen | Ateşi yakmak |
Maşü’e yiş’ehın | Ateşi yakmak, sobada |
Maşü’em zıréğewı | Ateşin karşısında ısınıyor |
Maşü'em yehı | Ateşler içinde yanıyor |
Kıriğeĺetiy ḱioáğ | Atıp tutan |
Nebe nabew pĺen | Aval aval bakmak |
Yi make riwıṫupşığew meğı | Avazı çıktığı kadar ağlamak |
Yiamće yiĺın | Avcunda olmak |
Yiĺako zećeken yiĺako zećećın | Ayağı kilitlendi, ayağı açıldı. |
Ćepḣe ćeṫaku | Ayak altı etmek |
Ĺegu ćetı ḣun | Ayak altı olmak |
Yiĺakoxer riğenen | Ayak diremek |
Yi çöáke ćığsığ ḱéo | Ayakkabısı gıcırdıyor |
Ĺakoxer ćemıćıjın | Ayakları tutulmak |
Ĺakoxer wıterebjen | Ayakları uyuşmak |
Ĺakor ğećehığew şısın | Ayakları uzatarak oturmak |
Yiĺakoxeme yamıwbıtıjın | Ayaklarının tutmaması,halsizlik |
Ĺer tét | Ayakta |
Yiĺe tétın | Ayakta durmak |
Mılaje mıpsew | Aylak |
Zıpćaşe téğuthan | Aynı fikirde olmak |
Zepezırız ḣun | Ayrı düşmek |
Maće ĺaće | Az çok |
Ṫequ şöqu | Az çok |
Mace şüáćep | Az değil |
Amaće lemaćep | Az uz değil |
Bemiy maćemiy | Az veya çok |
Maće maćew | Azar azar |
Ṫequ ṫeqow | Azar azar |
Ḣonı şxın | Azar işitmek |
Ḣonšenı yişın | Azarlamak |
Yinaṕo yićığ | Azmak,laftan anlamamak |
Ĺakor zetéźağew şısın | Bacaklar üst üste oturmak |
Habıḣow şısın | Bağdaş oturmak |
Ḱuwe hawew guşıen | Bağırarak konuşmak |
Ḱuwegore guşıen | Bağırarak konuşmak |
Ḱuwe hawe | Bağırmak |
Ḱuwen šıtḣen | Bağırmak, çağırmak |
Yibğe zerılelı | Bağrı açık |
Wışhağo ĺıḣun | Bahane aramak |
Wışhağo keğotın | Bahane bulmak |
Wışhağo ş'ın | Bahane etmek |
Xatem bzıw šırğ şırğ makexer deućı | Bahçede kuş cıvıltıları duyuluyor |
A sidax | Bak güzelim |
Ye sikebzej | Bak sen,, |
Yepĺ mı zımsıfetım | Bak şu adam bozuntusuna |
Miy neh zımsıfetım | Bak şu bacaksıza |
Yişö wıḱéşı | Bakımlı, besili |
Yişö kıtéşın | Bakımlı,besili |
Şöwı halıjömiy sıfayep | Bal kaymak da olsa istemem |
Zeḱoşöwejew ğın | Baldırlarına vurarak ağlamak |
Ham fediz sıriźağep | Bana Köpek Kadar Değer Vermedi |
Weşögur ğoáne ḣuğe | Bardaktan boşalırcasına |
Bızıbzıbz yiow ḱéşxığ | Bardaktan boşalırcasına yağdı |
Kéeşxırep, kebzebzexı | Bardaktan boşalırcasına yağdı |
Zıtéwıçörer yeğeǵırzı | Bastığı yeri titretiyor |
Şha wınezen | Baş dönmesi |
Şham téğeṫıshan | Baş tacı etmek |
Şör kahın | Başarmak, aferim almak |
Haće koáće | Başı boş gezen hayvanlar |
Şhar pzın | Başı düşmek |
Yişha ḣumağ | Başı kapalı |
Sişha zetéwıtı | Başım çatlıyor |
Sişha ḱéqoćı | Başım dönüyor |
Sişha mewınaze | Başım dönüyor |
Sişha wızı kıriğewıçöáğ | Başıma ağrı girdirdi |
Sımıwdegu' ! | Başımı ağrıtma, kafa ütüleme |
Sişha péşxıćı | Başımın etini yiyor |
Tişha tiğewceğuğ | Başımızı şişirdi, bezdirdi |
Şha fitın | Başına buyruk |
Yişha bewbe kıriqoáğ | Başına çok iş geldi |
Yişha bewbe téḣıćığ | Başına çok iş geldi |
Dunyer yişha kıriqoáğ | Başına çok şey geldi |
Dunayer yişha ḱéḣuĺ’ağ | Başına çok şeyler geldi |
Yişha kırihın | Başına gelmek |
Yişha kıriqon | Başına gelmek |
Yişha of riĺhajın | Başına iş açmak |
Haye wıwtağ jı wiğeşeştep | Başına iş açtın seni rahat bırakmaz |
Şüı pećeĺep | Başına iyi şeyler gelmeyecek |
Ğozır yişha kıxéxı | Başında alev çıkıyor, çok sinirlenmek |
Şha xehajın | Başını alıp gitmek |
Wişha ḱuš rişxıćın | Başını etini yemek |
Yişha xixıjın | Başını kurtarmak |
Yişha yewejın | Başını taşlara vurmak |
Yişha zeréşejı | Başının çaresine bakıyor |
Şhar zetéwıtın | Başının çok ağrıması,çatlaması |
Şha rişxıćın | Başının etini yemek |
Şha téşxıćın | Başının etini yemek |
Şham yiṫıshan | Başının etini yemek |
Şham beleh yiĺhajın | Başınını belaya sokmak |
Wase yetın | Başlık parasıvermek, değer biçmek |
Yiĺakoxer xiwıpšegore maqo | Bata çıka gitmek |
Pıtxıjığ fedew taremıĺeğu’ | Batık gibi görmesinler |
Yine ḱilelın | Baygın bakmak |
Zıgorexer réḣohı | Bazı şeyleri planlıyor |
Ape as | Becerikli |
Aqo ĺaqow mepşerehı | Becerikli,hamarat bir şekilde yemek yapıyor |
Ğıbze ubze | Beddua |
Gum rihın | Beğenmek |
Guyeun | Beğenmek |
Gum rimıhın | Beğenmemek |
Gur témıhan | Beğenmemek |
Umpemı ş'ın | Beğenmemek |
Nafe ḣun | Belli olmak |
Maşü’em sıriğestığ | Beni çok utandırdı, beni çok üzdü |
Makenıçe sımışı’ | Beni habersiz bırakma |
Sımığaĺı' ! | Beni rahatsız etme ? |
Feder zırız | Benzersiz |
Nepk pepk | Berbat yüzlü |
Yişö wıḱişın | Besili |
Yi şö pızın | Beti benzi atmak |
Yişö pıćın | Beti benzi atmak |
Yişö pifın | Beti benzi atmak |
Yişö pızın | Beti benzi solmak |
Yişha psı yit | Beyni sulanmak |
Gur riwtın | Bezdirmek |
Şha wıceğun | Bezmek |
Gu şıćın | Bıkmak |
Gur piwıtın | Bıkmak, umudunu kesmek |
Sigu piwtığ | Bıkmak,umudunu yitirmek |
Sigu riwtığ | Bıkmak,umudunu yitirmek |
Yişha yeğewceğujın | Bıktırmak |
Yikun yikun wije ze zetéĺh | Bi çeneni kapa |
Mıo mış’e | Biçimsiz, şekilsiz, nahoş |
Şığoáze ḣun | Bilgilenmek |
Zı ćıṕe ş'ın | Bir araya getirmek |
Yizıĺako benım det | Bir ayağı çukurda, mezar |
Zeupĺejın | Bir birinin yüzüne tekrar bakmak |
Amalıre azeğure yieme | Bir çaresi var ise |
Dunayer ğebeźejın | Bir çok şeyi birlikte idare etmek |
Dunayer zeréfe | Bir çok şeyi birlikte idare etmek |
Neps kutame | Bir damla gözyaşı |
Yiorer mılım tétxağ | Bir dediği bir dediğini tutmamak |
Yine yit, yipse pıt | Bir deri bir kemik |
Pıw alawısın ze wıçüjıba | Bir dur |
Apedelel ş'ın | Bir işi gevşek yapma |
Zı mıhamel ufağep | Bir lokma ekmek yemedi |
Zı uĺha ufağep | Bir lokma yemedi |
Zı kure keḣıyerep | Bir milim kıbırdamıyor |
Yipse pıtıj kodiy | Bir tek canı kaldı |
Ca zakor arı gurişü'uğo tiar | Bir tek sevincimiz o |
Ğoy şay | Biraz hasta |
Ṫequ' tézeqoh armırme wızećeken | Biraz hereket et yoksa kaskatı olursun |
Are sere tızereş’ejığ | Birbirimizi tanıdık |
Zızetışışümığeğupşej | Birbirimizi unutmayalım |
Başe zerağehı şıap | Birbirine çok benzer |
Şıağo yazereğehırep | Birbirlerine denk |
Gum ḱitecen | Birden aklına gelmek |
Gur feğun | Biri için endişelenmek |
Lır fewızın | Biri için üzülmek |
Yaz yaziy | Birinden biri |
Gur fewızın | Birine acımak |
Yiof kebğenen | Birini bir sey yapmaktan alıkoymak |
Gur feşeğen | Birisine düşkün olmak |
Guhaguj frian | Birisine hınç beslemek |
Zıṫu zış | Birkaç |
Zıṫ'o zışe | Birkaç kere |
Si kurte xiş’ıćırep | Birşeyden anladığı yok |
Ha šıfa tıriźağep | Bizi umursamadı,değer vermedi |
Çiy téḣıršen | Boğazın gıcıklanması |
Yiśaǵe demıhan | Boğazından geçmemek |
Ćıfe hafe | Borç harç |
Hafe ćıfe yiap | Borçsuz dertsiz |
Peşız udan yeğeşı | Boş duran insanlara denir |
Nıkı sıkı | Boş konuşmak |
Pao nećım yepĺe | Boşa bakıyor |
Lelel yiow | Boşa konuşma |
Hawlıye šaşü’tew | Boşu boşuna |
Hawlıye šaşüte huğe | Boşu boşuna gitti |
Nemız umızew | Boynu bükük |
Jejiy wızım rihıjağ | Böbrek sancısı azdı |
Mır moştew şıtıştıme yişha zıgore kriqoşt | Böyle giderse belasını bulur |
Yauy yaotejiy nıçepe kıtfésığe wesım fediz sıĺeğuğep | Bu gece yağan kar kadar ,ne söylendi,ne anlatıldı |
Miy gunećew, mıyiy wızışxaxeće wéşöşt | Bu ilacı aç karna bunu da yemekten sonra içeceksin |
Ye wewey axeme yapao ḱéseĺeşöx ay neh yaguşıa témıtıxew | Bu kadar tutarsız kişilere artık itibar etmiyorum |
Ay se ḱés’oĺ’en şıap | Bu konuda söyleyecek sözüm yok |
Mığe dexaşew zıriçığ | Bu yıl güzel boy attı |
Yiğotırer tıréwıpse | Bulduğu her şeyi yiyor |
Haşx koşx | Bulduğunu yiyen |
Waşör zeećıjığ | Bulutlar dağıldı |
Pe ḱiṫeṫın | Burnu akmak |
Yipe kıfijın | Burnundan getirmek |
Yipe śı kıréçı | Burnundan kıl aldırmamak |
Yipe zeeĺın | Burnundan solumak |
Pe yiĺeşön | Burnunu çekmek |
Yipe şḣon | Burnunu sürtmek, dersini vermek |
Yipe fezanćew qon | Burnunun dikine gitmek |
Sıdew zećeriy zepıxıjığ | Bütün imkansızlıkların peş peşe gelmesi |
Ofışxo zefen | Büyük işleri yürütmek |
Gopeğuşxo xet | Büyük sıkıntı içinde |
Ofışxo xefen | Büyük sıkıntıya düşmek |
Hıĺeşıxom kıćezıjın | Büyük yükten kurtulmak |
Si gu kıréfı | Can sıkıntısı |
Zeş téğewın | Can sıkıntısından kurtarmak |
Yizeş tréğewı | Can sıkıntısını gideriyor |
Yipse xećın | Can vermek |
Gur ḱifızın | Canı acımak,sıkışmak |
Yipse xetıj kodiy | Canı çıkmak üzere |
Yipse xewıtın | Canı çok acımak |
Yipse ricegujın | Canı çok yanmak |
Yipse xeĺ | Canı gibi |
Şüıpsew ĺeğun | Canı gibi sevmek |
Yi gurışüığo ḱićın | Canı istemek |
Gur pen | Canı sıkılmak |
Sigu śık riğeoağ | Canıma tak ettirdi |
Gum ĺı piğezın | Canımdan can aldı |
Sigu wıkdemıah | Canımı sıkma |
Gu téğepşexen | Canına değdi |
Lı šınew yişxığ | Canına okudu |
Gum yeajın | Canına tak etmek |
Gur rićen | Canına tak etmek |
Gur riwıtın | Canına tak etmek |
Yigu šık ḱion | Canına tak etmek |
Yipse yeajın | Canına tak etmek |
Yigu yeğeajın | Canına tak ettirmek |
Yipse yeğeajın | Canına tak ettirmek |
Yipse paçığem fedew şüı yeĺeğu | Canından çok seviyor |
Yipse yemıpĺıjın | Canını esirgememek |
Yipse yiwceğujığ | Canını hiçe saydı |
Yipse yiaşüığe yiş’ejırep | Canının kıymetini bilmiyor |
Psem paçığe fedew şüı ĺeğun | Canının parçası gibi sevmek |
Pse pıt | Canlı |
Gu kız’apış’ehıjın | Ceraretini yeniden toplamak |
Gu zıapış’ehın | Cesaretini toplamak |
Gu zıapış’ehıjın | Cesaretini yeniden toplamak |
Gu téş’ehın | Cesaretlenmek |
Qoáće yetın | Cesaretlenmek |
Pşedećıjır şten | Cezayı kabul etmek |
Śıs haḱum wémı'. wistışt | Cıs! sobaya elleme .yanacaksın |
Yişıpke rihıĺ'en | Ciddiye almak |
Yiem yia xehajırep | Cimri |
Gum pımıćın | Cimri,gönlünden kopmayan |
Gubšenej | Cömert, iyi kalpli |
Gu pıćın | Cömertlik |
Ćexew ḱiotağ | Çabuk pes etti |
Bğuncew kıfépĺećiy zışü’imığeş’ew ziğeçereğuy yiğezejığ | Çaktırmadan bakıp görmezden gelerek geri dönmek |
Wımış'e demış'ew | Çaktırmadan birdenbire |
Habz ĺıḣu’ | Çapkın |
Aş’ex uş’ex | Çarçabuk, pratik |
Yipao ḱéseĺeşöx | Çarkına yandığım |
Tak yiow yewtenćığ | Çat diye çarptı |
Wızegotḣiy wızegowtığemiy hawliy | Çatlasanda patlasanda boşuna |
Yigu témıfen | Çekememek |
Yije fitep | Çenesini tutamıyor |
Hare kure | Çer çöp |
Xej bıj | Çer çöp |
Xeśe paśe | Çer çöp |
Şhaşxo şü'et | Çık kafalı |
Ćak yiow pḣe ğuğer zepićığ | Çıt diye kuru odun kırıldı |
Ćık sık make ḱiğeuğ | Çıtırtı sesi çıkardı |
Keğağer ştığe, keğağem çıa yewağ | Çiçekler dondu, çiçekleri soğuk vurdu |
Ace bıce | Çirkin,biçimsiz |
Yiaye aye xehajığ | Çirkindi daha çirkin oldu |
Yiayağe aye xehajığ | Çirkinliğine çirkin kattı |
Ḣéte petayew yeo | Çok abartıyor |
Maşü’e ćeğenağ | Çok aceleci |
Dıc psıc | Çok acı |
Yipse récegujı | Çok acı çekiyor,aynı zamanda canını hiçe sayıyor |
Melaćem zepıĺ`ıćın | Çok acıkmak |
Gu fiğućın | Çok acımak |
Gur yiğetekon | Çok acımak kalbin parçalanması |
Wız śake yiı' | Çok ağrılı hastalığı olmak |
Uşı keś | Çok akıllı |
Yemıhçıruğow šaṕo | Çok arsız |
Dunayer yeon | Çok azarlamak |
Har téğešen | Çok azarlamak |
Bew beme kaćenıjığ | Çok badire atlattı |
Yişha dunyer ḱéḣuĺ’áğ | Çok badireler atlattı |
Tığer mestanem réşı | Çok becerikli |
Waşör kew'ubıxığ | Çok bulutlu |
Sigu zegowtınım ĺeasığ | Çok bunalmak |
Ha lejaćew lejen | Çok çalışmak |
Miy wihade kışıpğotıjışünep | Çok dağınık |
Zıśem pemış'ın | Çok değer vermek, başkasıyla mukayese etmemek |
Nere gureće mapĺe | Çok dikkatli bakıyor |
Şöṫeṕı ş'ın | Çok dövmek |
Xafe çınasıw | Çok ekşi |
Bere yeĺ’ećığ | Çok emek vermek |
Wişö fıtépxıjın | Çok emek vermek |
Gum xepćen | Çok etkilenmek |
Yiše yeşxıjı | Çok fakir |
Nem ĺı kıtéĺeden | Çok fazla kızmak |
Ĺedane yinen | Çok geç kalmak |
Dunayem téferep | Çok hareketli, rahat durmuyor |
Waşöm ćıĺem téferep | Çok hareketli, yaramaz, yere göğe sığmıyor |
Wızığelı ḣun | Çok hastalıklı |
Wışü'ećınew şıtep | Çok inatçı |
Of be zeréfe | Çok işi yönetiyor |
Dunayer yéğebeźejı | Çok işler yaptığını iddia ediyor |
Wınem ḱétekuıx | Çok kalabalık |
Tığer śeken | Çok kavurucu |
Haxeme zıoáĺeşühığe fed | Çok kırışık |
Dunayer téğeḣıćın | Çok kızmak |
Gu fepĺın | Çok kızmak |
Sigu maşü'e zećiğenağ | Çok kızmak |
Dunayer ḱéo | Çok konuşan |
Ze yijeṕaşö zetriĺhağep ! | Çok konuşmak |
Gur rixın | Çok korkma |
Yipse uğezın | Çok korkutmak |
Haynape šeuj ḣun | Çok mahcup olmak,çok ayıp olması |
Merak ğozay | Çok merak etmek |
Dunayer femıḣujın | Çok mutlu olmak |
Yiupş'e zetéhajırep | Çok mutlu olmak |
Bere pemıtew | Çok olmadan |
Gum kıpıĺeden | Çok özlemek |
Ğeqo daqo | Çok para harcayan |
Ḣunće psınćay | Çok pratik |
Yinexer zexeğebıcağ | Çok sert bakışlı |
Dunayer kıpıḣıćın | Çok ses çıkarmak |
Sıdew ćım sım | Çok sessiz |
Psepeşxo ḱihığ | Çok sevap kazandı |
Ha takır | Çok sıkı, cimri |
Gum deḣıćın | Çok sıkıntı çekmek |
Bew be ćexećığ yikunew ćexećığ | Çok sıkıntı çekti yeterince sıkıntı çekti |
Sigu zeüğepćağ sişha wızı kıriğewıçöáğ | Çok sıkıntı vererek başını ağrıtmak |
Gum jı diğewçön | Çok sıkıntı vermek |
Yigu zeuğepćen | Çok sıkıntı vermek |
Sigu kırifıştım fed | Çok sıkıntılanmak |
Gopeğuşxo yaı’ | Çok sıkıntıları var |
Ofışxo ḣuğe | Çok sorun oldu |
Dunayer yiğeḣıćın | Çok söylenmek |
Psım rihıjen | Çok susamak |
Yinaye yićığ | Çok şımarmak |
Kabze ubze | Çok temiz,,titiz |
Şıwğe lığ | Çok tuzlu |
Dunaye kaleportışxo pıĺ | Çok uğraş zahmet ister |
Şha pığezın | Çok utandırmak |
Yinape téxın | Çok utandırmak |
Wıćıtem zéğehın | Çok utanmak |
Çıyem riğezın | Çok uykusu gelmek |
Çıye wız ḣun | Çok uyumak |
Çıyem yinexer şiğebeǵen | Çok uyumaktan gözleri şişmek |
Siguy sişüy ṕoáće ḣuğe | Çok üzüldüm,hiç halim kalmadı |
Gum şiz xećın | Çok üzülmek,içi acımak |
Yiam hatre hisapıre yiap | Çok varlıklı |
Beğorjüğo şxen | Çok ve abur cubur yemek |
Ĺeoćayew meĺao | Çok yalvarıyor |
Şhaće jön | Çok yaramaz |
Dunayer yiwbıtığ | Çok yer tutmak |
Ofışxo xetın | Çok yoğun |
Hade ḣurayew ḣun | Çok yorulmak |
Hade ude ḣun | Çok yorulmak |
Hade wılereć ḣun | Çok yorulmak |
Kupşha zerıbl | Çok zayıf |
Ĺ'enıpse yiğeşın | Çok zayıf |
Yiem yipçağe yiş’ejırep | Çok zengin |
Ḣoyı maš | Çok, bol |
Ćeleğoleme takxenağ | Çoluk çocuğun arasında kaldık |
Hamṕeow ṫısın | Çömelerek oturmak |
Ṕırqu sırqu | Çukurlu çıkıntılı |
Azğen tuzğen | Dağınık |
Kobebjabe | Dallı budaklı |
Gumeć wian | Darlık, sıkıntılı olmak |
Yio yiş'e zetémıf | Dediği ile yaptığı birbirini tutmayan |
Zı śeće yimıźen | Değer vermemek |
Pḣate pemıhın | Değer vermemek, beğenmemek |
Hakuşöw yimıźen | Değer vermemek,hiçe saymak |
Ĺegu ćetını ş'ın | Değer vermemek,hiçe saymak |
Pće yian | Değerli |
Pće zimı' | Değersiz |
Şö téhatéć | Değişken, istikrarsız |
Déleo délaşö | Deli gibi |
Délağe zehan | Deli gibi davranmak |
Wımıo şıw | Deme yaw |
Oáćem oáće yiı’ | Demeden demeye fark var |
Yaow zeraow | Denen, birbirine söylenen |
Neśe uśe | Derbeder |
Dunayer ğeajın | Derdini aşırı dillendirmek |
Wişö fıtépxıjığećiy hawliy | Derini yüzsende boşuna |
Yişö yiçın | Derisini yüzmek, pataklamak |
Şö téxın | Deriyi yüzmek |
Zećewıpćağew şısın | Derli toplu oturmak |
Zetéğepśıkoáğew şısın | Derli toplu oturmak |
Yipe kırışeyićırep | Dışarı hiç bakmıyor |
Yigu śapeće yiığ | Diken üstünde durmak |
Wızıpıxırıpĺew wışü'eĺ'ıćew yaxesın | Diken üstünde oturmak |
Gufapĺew pĺen | Dikkatli bakmak |
Yiše kırauxıjın | Dile düşmek |
Ĺeoáqo deoáqo | Dilenci ,dinleyici |
Yibze ḱiwṫupşığ | Dili çözüldü |
Bzer ḱiwıṫupşın | Dili çözülmek |
Yibze yiwbıtın | Dili tutulmak |
Yibzegu ćehı | Dili uzun |
Zeo zepç | Direk dışa açılan oda kapısı |
Yiśelışö zetréke | Diş etlerini sıkıyor |
Śepedawe fimıkun | Dişinin koğuğunu doldurmamak |
Yiśexer zetékağ | Dişleri kilitlendi |
Yiśexer kıopsı | Dişleri sırıtıyor |
Yiśelışhaxer zeréğeşxı | Dişlerini gıcıdatıyor |
Śelışha zereğeşxın | Dişlerini gıcırdatmak |
Ĺeḱoncemışha şısın | Diz üstü oturmak |
Ĺegonceşhaw ṫısın | Dizini üstünde oturmak |
Šıf kığej | Donuk insan |
Nık psık | Dop dolu |
Ğaziy, keğaziy ay wıḱéqoĺ'ejışt | Dönüp dolaşıp sonuca döneceksin |
Habıḣow qon | Dört ayak üstünde yürümek |
Thaĺeu dećın | Duaya çıkmak |
Upş'e kıuğepşın | Dudağını şişirmek |
Yiupe yeğeḣulıble | Dudaklarını kıpırdatmak |
Yi upe yeğeğulıble | Dudaklarını titretiyor, |
Ğozır kıxixın | Dumanı tüten ,çok sıcak |
Wıçüğo ṫısığo yiap | Dur durak bilmeyen |
Gum kırifın | Duyguları taşmak |
Gu max | Duygusal, içli |
Gur beǵın | Duygusallaşmak |
Zeximıxışö zıtréğawe | Duymazlıktan geliyor |
Zexemıxışö zıtéğewen | Duymazlıktan gelmek |
Dunayem ziy triş’ıćırep | Dünyadan bi haber |
Dunayem riqorer pş'en fay | Dünyanın gidişatını bilmek lazım |
Dunayer yiḣojığ | Dünyası değişti |
Dunayer kıtékutejın | Dünyası yıkılmak |
Dunayer zejöw yehı | Dünyasını karartıyor, sıkıntılı yaşamak |
Dunayer zeriblığ | Dünyayı birbirine kattı |
Fıćefağ | Düşkün |
Oáće ş’ıće | Düzgün davranma ve konuşma |
Oáćiy ş’ıćiy yeş’e | Düzgün davranma ve konuşmayı biliyor |
Dıu dış | Eğri büğrü |
Terı guşe sıde timaf | Eh bizde öyle yaşıyoruz |
Ape deźeğu | El atma yeri |
Pkıne lıne | El ayak |
Ape wıbıt keqohın | El öpmede dolaşmak |
Ğeşü’ağew ığın | El üstünde tutmak |
Aşabe uşabe | El ve akıl yumuşaklığı |
Awe ĺewen | El ve kolları sallamak |
Gurğoázew keğotın | El yordamı ile bulmak |
Ziy femıĺećıjın | Elden ayaktan düşmek |
Waşöm ḣerine şéş'e | Ele avuca sığmayan,çok hareketli |
Arğetec ḣun | Ele ayağa muhtaç olmak |
Iğı ḣun | Ele ayağa muhtaç olmak |
Apk ĺepk ćezezın | Eli ayağı titremek |
Apk ĺepk yiwbıtın | Eli ayağı tutulmak |
je demızın | ağzından düşmemek |
je deohıjın | ağzında gevelemek |
Anećew qon | Eli boş gitmek |
jeće zıxişıjın | lafla kendini kurtarır |
Aneć guneć | Eli boş, gönlü boş |
Ham fed ! | Eli çok sıkı |
Ziy kıpkırıćıştep | Eli sıkı |
Gupıć yimıan | Eli sıkı,cimri |
Bıo bış | Eli yakışmaz |
Gur kıapıćın | Elinde olmadan |
Yia yiĺın | Elinde olmak |
Gum fimıtıjın | Elinde olmaması |
Yiĺeć kemığenen | Elinden geldiğini yapmak |
Ĺeć kemığenen | Elinden geleni yapmak |
Yia ḱićın | Elinden gelmek |
Yia ḱifen | Elinden gelmek |
Yia ḱihın | Elinden gelmek |
Yia ćewıtın | Elinden kapmak |
Wia ćexew wıbıt | Elini çabuk tut |
Yiaxer yipçe tıriĺhağ | Elleri belinin iki yanında |
Guxeĺ wian | Emel sahibi olmak |
Gur feğeṫısın | Emin olmak,rahatlamak |
Şütfeğeṫıĺığew tışıs | Emre amadeyiz |
Yawıjıpkem xešejığ | En sononda bok etti |
Gumećın | Endişelenmek |
Sigu feğu | Endişelenmek, acımak |
Şüı hazır | Epeyce |
Ĺ’ığe zehan | Erkeklik taslamak |
wes ṫequ kıtriĺhağ | az kar yağdı |
Zıpk yiğewçöjın | Eski haline getirmek |
Je zećeşın | Esnemek |
Dunayer ḱétekoćı | Etrafında bolluk var |
Kukuk yiow wıner yićıćığ | Ev çatırdayarak yıkıldı |
Wıne aṕe ğeḱoşın | Ev eşyasını taşımak |
Ye wewey guş. sıdew yiğoáce ḣuğe | Evahlar olsun .ne kadar yazık oldu |
psır ḱégoḣu | su gürül gürül fışkırıyor |
Wınem yiw'ubağew yis | Eve kapalı kaldı |
Jem deohın | Eveleyip gevelenmek |
Yije deorjörehıjı | Eveleyip geveliyor |
Yitḣağo yiwxığ | Evladını kaybedenlerin ruh hali, mutluluğunu bitirdi. |
Yawıneğoáşö keş’eğoáy | Evlerinin iç halini bilmek zor |
A sikebzej | Ey akıllım |
Ay yay | Eyvah |
We wiy wiww | Eyvah eyvah eyvah |
A tham siğaĺ’iy | Eyvah.allah beni mahvetmesin |
Be ćexećın | Eziyet cekmek |
Gu ĺéğeten | Farkına vardırmak |
Gu ĺıten | Farkına varmak |
Gu ĺımıten | Farkına varmamak |
Yişü'ağe keqon | Faydası dokunmak |
Yişü'ağe ḱéćın | Faydası gelmek |
Maşü'er kıxéğexın | Fazla dövmek |
Dunaye kutej | Felaket |
Gu atıṕe | Ferah yer |
Gum ziatın | Ferahlamak |
Yigu şe téḣon | Ferahlamak |
Gum jı dećın | Ferahlamak,rahatlamak |
Yigu şe téğeḣon | Ferahlatmak |
Ḱuwe ćiy | Feryat figan |
Zerefah zerefeşx | Fırsatçılık yapmak |
Maste deźaṕe zéreğot | Fırsatını bulur bulmaz |
Fınṫ o silelaw | Fırt etde burnunu sümkür evladım |
Uşaşegore guşıen | Fısıldayarak konuşmak |
Şhar yehıjejın | Firar etmek |
Warş yiow psır riqutığ | Foş diye suyu döktü |
Çeşiy mafiy nem çetın, gum xemızın | Gece gündüz gözümün önünde aklımdan çıkmıyor |
Çeş yixın | Geceyi sıkıntılı atlatmak |
Haş’ureu’ papš | Geçimsiz,şerli |
keqo naqo | gelen giden |
Xabzem réwıtı | Gelenekçi |
Alem astem | Geleneklere bağlı |
Ćele ğoál | Genç, çoluk çocuk |
Ćele wıne çeteş | Gençlerin kaldığı dağınık ev |
Ćelesṫunew ḱiçıjın | Gençleşmek |
Cıriy sıda keḣuğer | Gene şimdi ne oldu |
Wéátepsa? | Gerçekten mi |
Guğu yeĺ’ın | Gerekli ilgiyi göstermek |
Guğu yemıĺ’ın | Gerekli ilgiyi göstermemek |
Har zıhakuće kulacem daźe | Gereksiz sorulara verilen espirili cevap |
Lılıl yeğeon | Gevezelik etmek |
Deha deć | Giriş çıkış |
Yiha yić | Giriş çıkış |
Qokesiy kızećepĺehı | Gittikçe alevleniyor |
Ćeğćeĺıbze | Gizli, kapaklı konuşma |
Guće yeṫen | Gizlice kinlenmek |
Yibğe yixığ | Göğsü açık |
Sibğe gupe kıuğoĺhağ | Göğsüm sıkıştı |
Yibğe uṫıshan | Göğsünde kalmak |
Wigure wişöre yiz ḣun | Gönlü gözü doymak |
Gu zeuxığ | Gönlü herkese açık |
Guće fay | Gönlü istekli |
Gu tépsefen | Gönlü rahat etmek |
Sigu fedew ḣuğe | Gönlümce oldu |
Sigu fedew ḣuğe a wex ar | Gönlümce oldu, oh olsun |
Sigu wıḱiguşeıćığ | Gönlümden geçeni söyledin |
Gum yimıatın | Gönlün kaldırmaması |
Wigu yemığequ' ! | Gönlün kalmasın,rahat ol |
Gum şiz xeḣon | Gönlünce mutlu oldu |
Gu feğeṫısın | Gönlünce olmak |
Gur zéreow | Gönlünce olmak |
Gum deĺ | Gönlünde |
Gum xeĺın | Gönlünde olmak |
Wigu xeĺır kao ! | Gönlünden geçeni söyle |
Gu pımıć | Gönlünden kopmamak |
Gum kıxefen | Gönlüne düşmek |
Gur kıdişeyen | Gönlünü almak |
Gu keşefıjın | Gönlünü geri almak |
Siguhaguj tépsefağ | Gönül rahatlığı, kızgınlığın bitmesi |
Gum yinen | Gönülde takılı kalan |
Gum kıxiçın | Gönülden koparmak |
Abe ĺeben | Görmeden el ayakla arama |
Wımıĺeğuşöw zıtéğewen | Görmezlikten gelmek |
Yitepĺe aye | Görünümü güzel değil |
Yikeĺeğoáće aye | Görünümü güzel değil |
Naṕo zetémıxın | Göz açmamak |
Nepĺeğu yemıtın | Göz açtırmamak |
Ne téfen | Göz değmesi,nazar değmesi |
Ne feş’ın | Göz işareti yapmak |
Yineṕoxer yimıatışün | Göz kapaklarını kaldıramamak.aşırı uykysuzluk |
Naće féwen | Göz kırpmak |
Neı’ téźen | Göz koymak |
Ğune ĺıfın | Göz kulak olmak |
Nea téğetın | Göz kulak olmak |
Aćıb ş’ın | Gözardı etme |
Hanećebız kıćećen | Gözde arpacık çıkması |
Nem ćetın | Gözde olmak |
Nem ćezın | Gözden düşmek |
Nerızı ş'ın | Gözden uzak tutmak |
Yine kıćewen | Göze batmak |
Ner pĺızın | Gözle süzmek |
Yniexer ḱébıbećı | Gözleri fıldır fıldır dönüyor |
Yinexer ḱélıdıćı | Gözleri ışıldıyor |
Yinexer ḱéšıwıćı | Gözleri ışıldıyor |
Yinexer çanı | Gözleri iyi görüyor, keskin |
Yine çanı | Gözleri keskin |
Yinexer mepćıpćı | Gözleri kıpraşıyor |
Çıyem yine kıréćı | Gözlerinde uyku akmak |
Yinexer kızećixıjığ, kepĺejığ | Gözlerini açtı, artık bakabiliyor |
Yine kızećixıjığ kepĺejığ, dunayem kıtépĺejığ | Gözlerini açtı, baktı, yeniden dünyaya baktı |
Yine ĺı kıtéĺeden | Gözlerini kan bürümek |
Yine zetébzıjew | Gözü çakmak çakmak |
Nećeṫırğe ćeĺ | Gözü çapaklı |
Yine ḱićın | Gözü çıkmak |
Dunayer fimıkujın | Gözü doymayan |
Dunayer yilıjışt | Gözü doymayan |
Ne kıténen | Gözü kalmak |
Ner tédıken | Gözü kalmak |
Yine kıfizın | Gözü kalmak |
Ner kewşüınćın | Gözü kararmak |
Yine zetépĺın | Gözü sağda solda |
Neı’ téğetın | Gözü üstünde olmak |
Neḱu neps | Gözü yaşlı, ağlamaklı |
Neke pake | Gözü, burnu dağınık |
Ner kıfizın | Gözüm kalmak,imrenmek |
Sineće sımıĺeğuğağeme nıbjiy sişü’eşı ḣunığep | Gözümle hayatta inanmazdım |
Nem jı ćeğewın | Gözün gönlün açılması |
Nećebıź kıćećen | Gözünde arpacık çıkması |
Yine kıpećefen | Gözünde canlandırmak |
Yine ćeun | Gözüne sokmak |
Ne kırićın | Gözünü oyarcasına |
Ne kızećémığexın | Gözünü açtırmamak |
Ner ćixın | Gözünü almak |
Nea témıxın | Gözünü ayıramamak |
Yine ḱiwtın | Gözünü çıkarmak |
Yine ĺı kıtéhan | Gözünü kan bürümek |
Yine yeğewṕaṕe | Gözünü kırpıştırıyor |
Naṕo ḱémıfexın | Gözünü kırpmamak,uyuyamamak |
Yine kırićın | Gözünün içine sokmak |
Negum kıćetecen | Gözünün önünde canlanmak |
Nem ćemızın | Gözünün önünde olmak |
Nem kıpećefen | Gözünün önüne gelmek |
Yine kıćehan | Gözünün önüne gelmek |
Yine kıpeşü'efen | Gözünün önüne gelmek |
Neps yeğexın | Gözyaşını içine akıtmak, gözyaşı dökmek |
Nepsır ćeĺećıćın | Gözyaşını silmek |
Şhaqo yexın | Gururunu kırmak |
Gu xećın | Gücenmek |
Gu yebğen | Gücenmek |
Zıćemıajı ḣun | Gücünü yitirmek |
Zıśem fimıtıjın | Gücünü yitirmek |
Pće yiajep | Güçten düştü, tadı yok |
Nıbeşö wızı ḣun | Gülmekten karnı ağrımak |
Dırgu make keuğ | Güm diye ses geldi |
Nef keşın | Gün ağarmak |
Nefĺe kızećiçın | Gün ağarması |
Nef ḱićın | Gün başlamak |
Mafem mafe ḱéĺfı | Gün günü doğuruyor |
Bzece téĺha | Günah kecisi |
Yipseqod xehan | Günahına girmek |
Gubğenıha ḣun | Günahını almak |
Nape téxın | Günahını almak, utandırıcı iş yapmak |
Tığer ḱépsığ, tığer ḱépsıjığ | Güneş açtı, güneş yeniden açtı |
Tığem şhar yeğaje | Güneş beyni kaynatıyor |
Sıd bğaḣerer? | Günlerin nasıl geçiyor? |
Yinebjıśıxer kıpeteku | Gür ve uzun kirpikli |
Wi śeh témıĺıjın | Güvenmemek |
Yitḣığer kıritḣıjığ | Güzel yaşantısı sıkıntıya dönüştü |
Mekençe sımışı’ | Haberdar et,habersiz bırakma |
Ay blemıfıme werıće değu ḣun | Haddini aşmazsan senin için iyi olur |
Moy neh mıḣurem | Haddini bilmeyen |
Jı ćetın | Hafif rüzgarlı |
Ziy yemıoĺ'en | Hakkında yorum yapmamak |
Yipiy yiwıjiy wıḱićışüştep | Hakkından gelemezsin |
Wıprikışüştep, yipe wıḱićışüştep | Hakkından gelemezsin, zapdedemezsin, |
Ĺ’enıpse yeğeşı | Halsiz ve düşkün |
Apće ĺapć | Hamarat |
Hamṕış wıben | Hapı yutmak |
Yipḣeh yiteku' | Har vurup harman savurmak |
Teğeṕınağew tés | Hareketsiz olarak üzerinde oturmak |
Ş'ıćayew yaş'ığ | Harika yaptılar |
Ğantḣ yiow yeśekağ | Hart diye ısırdı |
Ğab yiuy har ḱéśekağ | Hart diye köpek ısırdı |
Gu pımıćın | Hasislik |
Gur ṕuáće ḣun | Hassaslaşmak |
Wızım zéĺiqun | Hastalığın vücudu sarması |
Wızım zéĺiwbıtın | Hastalığın vücudu sarması |
Wızım kıwimış'en şıap | Hastalığın yapamayacağı şey yoktur |
Wızır ze kuzpıpćeće apıćıjığoáy | Hastalık bir musallat oldumu yakanı bırakmıyor |
Wız kıpixın | Hastalık bulaşması |
Wızım kıćezıjığ | Hastalıktan kurtuldu |
Wızım yiğepsıtağ | Hastalıktan şişmiş |
Téhağu kıtéhağ | Hastalıktan titremek,üşümek |
Mıḣomış’e yiş’ağ | Hatalı davranış |
Konçağe zehen | Hatalı iş yapmak |
Yiṫasḣe kıćeşın | Hatasının ortaya çıkması |
Gu kızerećıjıremće | Hatırladığı kadarıyla |
Gu kećıjın | Hatırlamak |
Waşör kızeećıjığ | Hava açıldı |
Şöntım yewen | Hava atmak |
Dunayer kızexiwşöpşağ | Hava çok bulutlandı,karardı |
Waşör kızexiwşöpşağ | Hava karardı |
Ćenćem śı xexın | Havadan nem kapmak |
Şöm réwıtı | Havasından geçilmiyor |
Yipao ḱéĺeşöxın | Havasını söndürmek |
Berkıme yewı | Havasız, nem kokuyor |
Tıw alawsın ! | Hay aksi |
Yalaham yiğewnejın | Hay allah sende |
Dunayer ubığew yehı | Hayatı çok zor geçiyor |
Yauy yaotejiy a fede ğeş'eğon sıĺeğuğep | Hayatımda böyle enteresan şey görmedim |
Yeğaş'em wıztıriğefeştep | Hayatta yardım etmez |
A marc ! | Haydi |
Yipao wejöj | Haydi ordan |
Qo aşığum | Haydi öyleyse |
We wiiw wiw mır sıdew ğeş’eğon | Hayret, bu nekadar enteresan |
Mıhamor ş’ın | Heba etmek |
Yiğonemıs ḣun | Heba olan, erken ölen |
Pseqodı ḣun | Heba olmak |
Qodıćayew qodın | Heba olmak |
Şhaće zıḱiźıjığ | Hemen,aceleyle geri dönmek |
Quáṕe ş'ın | Hep gider olmak |
Gum yimıćın | Hep gönülde olan |
Yeğaş’em tḣegore ḱihığ | Hep sefa sürdü |
Zećeriy zepećiğećığ | Hepsini sıradan geçirdi |
Wipe jı kriğećıştep | Her an muhalif |
Zećeriy we zerep'ow keḣurep | Her şey istediğin gibi olmuyor |
Haw yiap | Her şeye razı gelmek |
Dunaye ḱélıjığ | Her şeye sahip olmuş.doymuş |
Zećeriy zetirıwpsağ | Her şeyi bitirmek |
Mıha mışx | Her şeyi yememek, diyet |
Zećeriy yejım feğeṫısığe fede kışeḣu | Herkesi kendisine amadeymiş gibi zannediyor |
Waşör ćıĺer ṕaste | Herşey sahip hisseden |
Zećemiy zaléźı | Herşeye atılıyor |
Dunayer zepéğeajı | Herşeyi koordine ediyor |
Hatre hesapre yiap | Hesap edilemez, sınırı yok |
A yal ! | Hey |
Werıba | Hey |
A bétemal! | Hey belalım |
A dunaye haf | Hey yalan dünya |
A pşış! ar ḣuna? | Hey! öyle olur mu? |
Yeyey! ar sıdew beleh şıw | Hey!o ne kadar yaman be |
Gur ĺeperepen | Heyecanlanmak |
Xeşetıćıgore meğı | Hıçkırarak ağlıyor |
Wiguhaguj zıgorem téĺhan | Hıncını birinden almak |
Guće maṫe | Hırslanmak |
Yehıjağew qon | Hızlı yürümek |
Yeĺeqonı gore qon | Hızlı yürümek |
Sikurte neşü'yiş'erep | Hiç birşeyden anlamıyor |
Hakuşüme fediz rimıźen | Hiç değer vermemek |
Zıśem riwasep | Hiç değeri yok |
Zıśe pće yiajep | Hiç hali, değeri kalmadı |
Zıśe šıfığe xeĺıjep | Hiç insanlığı kalmamış |
Ahıliy lı şışiy ziy yiajep | Hiç yakını akrabası kalmadı |
Yeğaş'em ziğewlewıjığep | Hiç zahmet etmez |
Zı kure feoáğep | Hiçbir anlamı yok |
Zı śıke feoáğep | Hiçbir anlamı yok |
Sikurte neşü yiwasep | Hiçbir değeri yok |
Zıśe yişü'ağe keqoştep | Hiçbir faydası gelmez |
Zıśe yişü'ağe kıwiğećıştep | Hiçbir faydası olmamak |
Sikurte yişü'ağe kemıqon | Hiçbir işe yaramayan,yardım etmeyen |
Télha téx yimıaw | Hiçbir suçu olmadan |
Yipećiy yiwıjıciy wıḱićınew şıtep | Hiçbir şeḱilde bulaşmaya gelmez,uzlaşmaz,hırçın |
Ame sım | Hiçbir şey |
Zıgorem ribılımep | Hiçbir şeyden anlamayan,işe yaramaz |
Zıśe yifeşöáşep | Hiçbir şeye layık değil |
Sıdew pıxıjığ | Hiçbir şeyi kalmamak |
Ziy kıfimış'en | Hiçbir yardımı dokunmamak |
Nıbjiy zexesxığep | Hiçbir zaman duymadım |
Yeğaş’em zexesxığep | Hiçbir zaman duymadım |
Or otej | Hikaye |
Pćate ĺatew | Hoplayıp zıplamak |
Çıyepırḣ yewen | Horlamak |
Oće ş’ıće aşüı’ | Hoş sözlü ve tavırlı |
Gu yemıun | Hoşlanmamak |
Yi şen kıxefen | Huyunun ortaya çıkması |
Wer deş'exın | Hücum etmek |
Guşıćığo wıtéḣohıjın | Israr ettiğin konuda sevimsiz hale gelmek |
Oğu şıeğoáye ş’ın | Israrla rahatsız etmek |
Neṫırğoáye şıın | Israrla sataşmak |
Amake ĺemake şımıan | Issız sessiz |
Haj bıj | Ivır zıvır |
Hart kurt | Ivır zıvır |
Gum dizi ḣun | İçi dolu olmak |
Gu fefeben | İçi ısınmak |
Siqošı ha şeşxe | İçim içimi yiyor |
Sigu péşü | İçim kıyılıyor |
Yiḱuwıṕe xetın | İçinde olmak |
Gu kıdeç wimıan | İçinden gelmemek |
Gum kıdemıćın | İçinden gelmemek |
Gum yiwbıten | İçine atmak, dert etmek |
Gur riwtexın | İçtiğinden hoşlanmak |
Pšı téĺhan | İftira atmak |
Maste nem yiğećın | İğne deliğinden geçirmek |
Nerğız ş’ın | İhmal etmek |
Nerğız wımış’ın | İhmal etmemek |
Şıćağe feḣun | İhtiyacı olmak |
Jı kepıf ḣun | İhtiyarlamak |
Nej ujıme takxenağ | İhtiyarlar arasında kaldık |
Yijışha psewıće ratığep | İhtiyarlığında rahatlık vermediler |
Guşı’iṫu' zepiğefeşünep | İki laf edemez |
Ṫuriy zı | İkiside aynı |
Ṫum yaxaz | İkisinden biri |
Yiḱupće yişün | İliğine kadar kullanmak |
Ćeğćelıbzew guşıen | İmalı,gizli konuşmak |
Yiğo yit | İmkanı var |
Mestanem yişın | İmkansızı başarmak |
Našew, neṫ’upšew kenağ | İmrenerek kaldı |
Yidome ḱićın | İnadı tutmak |
Wewiy wiy ar sıdew ğeş'eğon | İnanılmaz çok ilginç |
Ĺaper yiğenen | İnat etmek |
Ĺedake yiğenen | İnat etmek direnmek |
Yineşüı şıfen | İnayeti dokunur |
Başew zepećéğećı | İnce eleyip sık dokuyor |
Wihaṕe yis | İninde otur |
Ha, šıfa ṕ’ow yimıźen | İnsan yerine saymamak |
Šıfım wıḱélıştep tham yinaye kıpşerémığaf | İnsanla başedemezsin.allah onun aklına kötülük düşürmesin |
Šıf mıšışü yeş’ı | İnsanları yadırgıyor |
Šıfıxeme yane ćezığ | İnsanların gözünden düştü |
Šıfıxeme yaxehağew yaxećığew yiş'erep | İnsanların içine girmeği çıkmayı bilmiyor |
Šıfığeşxo xeĺ | İnsanlığı çok |
Yiĺ ş'ejın | İntıkam almak |
Yiše un | İsmi duyulmak |
Yišem feder yişh | İsmi ile müsemma |
Pşeh pḣoh | İstenmeyen ilişki |
Fayemiy femıyemiy | İstese de istemese de |
Téha téć | İstikrarsız, değişken huylu |
Of zeşü’exın | İş bitiricilik |
Of xećırep | İş çıkmıyor |
Of kıćexın | İş icat etmek |
Ofır ofı | İş iştir |
Ofır xećırep | İş yeterince hızlı gitmiyor |
Of şıeğu | İş zamanı |
Ofım wişıpke yehıĺ’en | İşe dört elle sarılmak |
Yiof xiĺhan | İşe karışmak |
Ofım yişha xeğenağ | İşi başından aşkın |
Yişha değenağ | Başı sıkışık |
Yike psı dehan | İşi bitik |
Ofır zeşü’éwıtın | İşi çabucak bitirebilmek |
Ofır zeşü’ewtın | İşi çarçabuk bitirmek |
Of yiḣoy | İşi çok |
Ofım yişha değenağ | İşi çok yoğun |
Of deĺ yimıan | İşi gücü olmamak |
Ofıy deĺiy yiap | İşi gücü olmamak, işsiz güçsüz |
Şüı kedeḣun | İşi iyi gitmek |
Ofır rifıĺ'ağ | İşi neredeyse bitecek,bitirecek |
Ofır yefıjen | İşi öne katmak,hızlandırmak |
Yiof terezew qorep | İşi rast gelmiyor |
Yi of zepıfen | İşi rast gitmek |
Yiof ḱićın | İşi rast gitmek |
Ofım xećın | İşin içinden çıkmak,tamamlamak |
Ziwışefiy ćiĺeşüjığ | İşin içinden sıyrılmak |
Ofır zıtétır yiş’erep | İşin ne durumda olduğunu bilmiyor |
Ofır yipe yiğećın | İşine öncelik vermek |
Ofır rifıjağ | İşinin peşinde, iş kovalıyor |
Ofım rihıĺ’ağ | işle karşılaştı. |
Naće naşh | İşmar etmek |
Naće yewen | İşmar etmek |
Śı awadem fedew wınem ḱinen | İşsiz güçsüz evde kalmak |
Gu kıpiwıtın | İştahın,umudun kırılması |
Ade carı | İşte öyle |
Ofım ziy xiş’ıćırep | İşten anladığı yok |
Hazereğeşxıj | İt dalaştırmak, birbinine dalaşmak,kavga etmek |
Qoh ćeh feş’ın | İtibar göstermek,iyi ağırlamak |
Yinape téćın | İtibarını kaybetmek |
Tétığo yian | İtibarlı olmak |
Apedelelew yean | İtinasız ellemek |
Qo ḣuğe | İyi hadi oldu |
Yiule ḱizıjığ | İyice dalmak |
Hadeude ş’ın | İyice dövmek |
Yine lı ḱićejın | İyileşmek ,esḱi durumuna gelmek |
Wızım kıćezıjın | İyileşmek hastalığı atlatmak |
Ḣujiy xeĺedejığ | İyileşmek, normal hayata dönmek |
Yiotejığ ḣujiy xeĺedejığ | İyileşti, normal hayata döndü |
Tha zewağer | Kadersiz |
Şüzı keşen | Kadınla evlenmek |
Şha zedişten | Kafa dengi olmak |
Şha wıbeten | Kafa ütülemek |
Şham ḱinen | Kafada kalmak |
Şham yiğeĺın | Kafada tutmak |
Şham yimıhan | Kafası almamak |
Yişha yiharep | Kafası almıyor,anlamıyor |
Şhar wıçün | Kafası durmak |
Şham yimıatın | Kafası götürmüyor |
Yi akıl mıqoten | Kafası ileri gitmez |
Şha perezen | Kafası karışmak |
Şha zexehan | Kafası karışmak |
Şhar pşın | Kafası şişmek |
Şhawnaze téḣojın | Kafası şişmek |
Yigu kıtriĺesağme yipe wıḱimıćıj | Kafasına esmişse önüne çıkma |
Şhar zeşıfın | Kafasını bozmak |
Oğu şıeğu ş’ın | Kafaya takıp uğraşmak |
Şham yinen | Kafaya takmak |
Kayğe ş’ın | Kafaya takmak, inatla yapmak |
Gum yequn | Kafaya takmak,beğenmek |
Şha ğeturen | Kafaya tırlatmak |
Şhar ğebeǵın | Kafayı şişirmek |
Şhar ğecegun | Kafayı tırlatmak |
Şhar ğedeojın | Kafayı yemek |
Maşü’em yestı | Kahrolmak, ataşler içinde yanmak |
Gum ḱinejın | Kalbde kalmak |
Gum zexiş'en | Kalbden hissetmek |
Gur pĺen | Kalben bakmak |
Guće raz | Kalben razı olmak |
Gum şizı xećın | Kalbi çok kırılmak |
Gum demıfejın | Kalbi kaldıramıyor |
Yigu zepıćığ | Kalbi kırıldı |
Gur psefın | Kalbi rahatlamak |
Gum kıdeahın | Kalbi üzmek, sıkıntı vermek |
Yigure yişöre yiz ḣun | Kalbi ve görüntüsü dolu olan,sağlık ve esenlik |
Sigu ḱićışt | Kalbim fırlayacak |
Sigu nıko | Kalbim kırık |
Gur yipḣoten | Kalbin birden bağlanması, irkilmesi |
Gu zepićın | Kalbin kırılması |
Gur zepiwtın | Kalbin kırılması |
Yigu fızen | Kalbin şıkışması |
Yigu yiĺır ḱioten | Kalbindekini söylemek |
Yigu riğequjığ | Kalbine attı |
Gum zıriğeatın | Kalbini hoplatmak |
Gur ḱipḣoten | Kalbini hoplatmak |
Gu keşefın | Kalbini kazanmak |
Gu xeğećın | Kalp kırmak |
Gum xewıan | Kalp kırmak |
Kışıçayiy ĺ’ağe yigu yiĺ’ıćığ | Kalp krizinden ölmek |
Gum kıxenen | Kalpten çıkmayan |
Gum yiceğon | Kalpten nefret etmek |
Ĺıć ĺıps | Kanlı, canlı |
Wız ayer pećećığ | Kanseri yendi |
Pçe ğoárgu make keuğ | Kapı çarpma sesi geldi |
Pçe ćırğ make keuğ | Kapı gıcırtısı duyuldu |
Pçer riguĺ'ığ | Kapıyı hırsla kapattı çarptı |
Haku şıku | Kapkacak |
Çündı andiy | Kapkara |
Wesır ḱésırep kıréğeguxıneh | Kar yağmıyor sanki yukarıdan boşalırcasına iniyor |
Şüšem şüše xehajığ | Kararmak, bozarmak |
Kolejır koárǵ koárǵ yioze mace | Karga gag gag diye ötüyor |
Yinıbe ḱéw’uğ | Karnı açıktı midem ezildi gibi |
Yinıbe ṫıṫ psıṫew yizı yiş'ığ | Karnını tıka basa doldurdu |
Bğer kıriğepşı | Kasalıyor |
Wızeriğepĺećınep | Kaş göz arasında |
Nere are yazfagu’ wızeriğepĺećıştep | Kaş göz arasında dahi fırsat vermez |
Naće naşha féwen | Kaş göz işareti yapmak |
Nere are yazefagu | Kaşla göz arasında |
Wızeriğepĺećıştep | Kaşla göz arasında işini bitiren |
Nere are yazfagu’ ćır zegoziy defağ | Kaşla göz arasında yer yarıldı içine düştü |
Napśe ćeçın | Kaşlarını almak |
Napş’e deşeyen | Kaşlarını kaldırmak |
Koyeps zewıtxıjın | Kavga etmek,tartışmak |
Šenĺe qoánĺe | Kayganımsı |
Šenĺew şısın | Kaykılmış bir şekilde oturmak |
Kajö gore yijüćıjığ | Kaynayarak suyun buharlaşması |
Zeşü’esew şıs | Kazık gibi oturuyor |
Zeténe gore guşıen | Kekeliyerek konuşmak |
Nejće pĺen | Kem gözle bakmak |
Wişha bğepıwıtıjın | Kendi değerini bilmemek |
Zeblewew wınem ḱinejığex | Kendi kendilerine kaldılar |
Yişha zerihajışürep | Kendi kendine yetemiyor |
Yi şha yiğeyejın | Kendi kendini avutmak |
Yej yejew zeriş’ejığ | Kendi kendini mahvetti |
Yişha yeğeyejı | Kendine ağlıyor |
Şham wase feş'ıjın | Kendine değer vermek |
Zéğeş'ejın | Kendine getirmek,haddini bildirmek |
Yiśıha zıtéĺıjın | Kendine güveni olmak |
Şham yemıpesın | Kendine layık görmemek |
Yişha fihıjın | Kendine pay çıkarmak |
Şha mığoáğe zıfeĺeğujın | Kendine yakıştırmamak |
Zıgore zışü'eş'ıjı | Kendini bir şey zannediyor |
Zıpıplejımiy hawliy | Kendini de assan boşuna |
Yi şha yegupşısıjın | Kendini düşünmek |
Koşöápem pısın | Kendini havalarda görmek |
Yeğaş’em ziğewlewıjınep | Kendini hiç yormayan,keyfine düşkün |
Gu zebğejın | Kendini kabahatli bulmak |
Gu fimıtıjın | Kendini kontrol edememesi |
Şha şıtḣun | Kendini övmek |
Way way yariğeoáğ | Kendisi çok ünlü oldu.kendinden söz ettirdi |
Zişha tımıĺeğow ziguğu tızğaĺ'erer | Kendisini görmeden bahsetmek |
Šut kemıu' | Kes sesini |
Ne çan | Keskin göz |
A wızerezışıḣujırer siağot | Keşke kendini sandığın,bildiğin gibi olsaydın |
Yiguy yişüy yiz ḣun | Keyfi yetmek |
Wızeretḣerer wiçar | Keyfini çıkar |
Çefım zerihan | Keyifli olamak |
Haş’ureu’ pamš | Kırıcı, sivri dilli |
Hap şıp | Kırıntı |
Gu ḱéğewen | Kırmak, üzmek |
Neps upsıće | Kıt kanaat |
Ğablem kıćezıjığ | Kıtlıktan çıkmak |
Ğablem kıxećıjığem fede maşxe | Kıtlıktan çıkmış gibi yiyor |
Gubjığew guşıen | Kızarak konuşmak |
Napş'er deşeyen | Kibirlenmek |
Hadağe ćapse yeğeşı | Kikırık |
Xetır moştew xetır aştew | Kimi böyle,kimi öyle |
Ahılıre lışışıre yiajep | Kimi kimsesi yok |
Çıǵ şhapem kıpızığe fed | Kimsesiz |
Xet yioştımiy yemıpĺew | Kimseye aldırmadan |
Ha, šıfew yimıźen | Kimseyi takmamak, umursamamak |
Sikurte yimıźen | Kimseyi umursamamak |
Nebjıś ğeṫırğon | Kirpiklerini bükmek |
şüıpsı ĺeğun | canı gibi sevmek |
Ĺ'ı deqon | Kocaya varmak |
Şüme şığewın | Kokutmak, değersizleştirmek |
Aćew’aşü’en | Kolayına gelmek |
Yialcanexer zeraźağew | Kolları kenetli |
Guşıe yetın | Konuşması için söz vermek |
Guşıer ḱiwıblağ | Konuşmaya başladı |
Oáğe ş’ağe | Konuşulmuş yapılmış |
Yioze nef şığe | Konuşurken sabah oldu |
Sigu rihığ | Korkmak miy wépĺınfay |
Zışışınerer yişha kırıqoáğ | Korktuğu başına geldi |
Gu yixıpće | Korku bedeli |
Yiguće yixın | Korkutmak |
Guyixıpće téfejın | Korkutmanın bedeli |
Maşü'e tḣoábze pixın | Kortopu halinde |
Siğeştağ siguće rixığ | Kortum,ödümü kopardı |
Ha ĺako yişxığem fed | Köpek ayağı yemiş gibi ,çok geziyor |
Ha zereğeşxıj | Köpek dalaşı |
Ha šewew mešewı | Köpek gibi bağırıyor |
Ha zeremıwćew yawćığ | köpek gibi öldüresiye dövdüler |
Ha ĺeoáćew meĺao | Köpek gibi yalvarmak |
Neşü hafiz | Kör |
Koğu koćı | Köşe bucak |
Yiğoáce şış'ığ | Kötü duruma düştü |
Nejće kapĺe | Kötü göz ile bakıyor |
Hapĺe koápĺe | Kötü niyetli bakış |
Yećiy şüıćiy | Kötü veya iyi |
Yidey on | Kötülemek |
Gu onṫağ | Kötülük düşünen |
Ham déğaşxe | Kötülüyor, aşağılıyor |
Yia yiĺako yimıwıbıtın | Kötürüm olmak, eli ayağı tutmamak |
Apĺ’ı yeşećın | Kucaklamak |
Thaqume ğećın | Kulak kabartmak |
Thaqumexer ğean | Kulak kabartmak |
Thaqume neusır üwtın | Kulak zarını patlatırcasına |
Yithaqumexer keśım fed | Kulakları çok keskin |
Yithaqumexer tıréğaĺ'e | Kulaklarını kabartıyor |
Pḣeź yiźen | Kura çekmek |
Şem fedew | Kurşun gibi |
Ay mıo xeĺep | Kusursuz, söylenecek bir şey yok |
Yićé dikuziy zıćiajığ | Kuyruğunu kıstırıp kaçtı |
Pšı şöntı | Kuyruklu yalan |
Tığujır meĺaḣo ş'ın | Kuzuyu kurda teslim etmek |
Ćele šıqur cexaşöm şöáw yiow téfağ | Küçük çocuk,yere(zemine) pat diyerek düştü. |
Ḣoánegore guşıen | Küfürlü konuşmak |
Ofışxo pıĺ | Külfetli |
Şığu şıps zewıtxıjın | Küsmek,alınmak |
Pḣe tekejım fedew kenağ | Kütük gibi kaldı |
Şha prıwın | Laf dokundurmak imalı laf çakmak |
Guşıem guşıe ḱéĺfı | Laf lafı doğuruyor |
Ḱiuy ḱitığ | Laf olsun |
Bzegu hın | Laf taşımak |
Guşıe zepıwtın | Lafa girmek, bölmek |
Ṕ’o kodıyeće ḣurep | Lafla peynir gemisi yürümez |
Yemıpesın | Layık görmemek |
Yemıqu feĺeğun | Layık görmemek |
Lıu lıow | Lime lime |
Haşö melışöm pıĺ | Lüzumzuz işlerle uğraşmak |
Şhar kışü'ezın | Mahçup olmak, boynu bükülmek |
Wıneḣun ṫısıjın | Maholmak |
Wıneḣuy ṫısıjığ | Mahvoldu |
A sıwneḣuy | Mahvoldum |
Sıwneḣuy sıṫısıjığ | Mahvolmak |
Wıneḣuy xişehıjığ | Mahvolmak |
Arı guş | Malesef öyle |
Lew laçü | Manasız boş konuşma |
Ćeşığo beşı' | Maymun iştahlı |
Téwe tépće | Maymun iştahlı |
Xewe xapće | Maymun iştahlı |
Gu zegoĺetın | Meraktan catlamak |
Dunaye kaleport kıpıćın | Meşakatli |
Qoh ćeh pıĺ | Meşakkatli |
Nırğı sırğı | Mız mız |
Gur ḱiğejewen | Mide bulantısı |
Sinıbe réşxıćı | Midem ağrıyor,yanıyor |
Gu zeehan | Midesi bulanmak |
Guće ferezen | Minnettar olmak |
Gu qodın | Moral bozukluğu |
Gur ğeşüın | Moral bulmak |
Gur ğeyinın | Moral bulmak |
Gu xeqodehen | Moral kaybolması |
Gu kıdeşeyen | Moral vermek |
Yigu şü'ep | Morali bozuk, sağlıksız |
Yigu zexehan | Fenalaşmaki midesi bulanmak |
Psıxaĺ'e ḣun | Mundar olmak |
Yi naye şıfağ | Musallat olmak |
Şiz xeḣon | Mutluluğu iki kat artmak |
Paĺe feş'ın, yetın | Mühlet vermek |
Wı bıslımenıme | Müslümansan |
Xehaće xećıće yimış'en | Nasıl davranacağını bilmiyor |
Ne téğefen | Nazar değdirmek |
Ar sıdew ğeş'eğon | Ne büyük şans |
Ar sıdew wene maf | Ne büyük şans |
Şha wımıore | Ne demezsin keşke |
Sıoştır sış'eştır sımış'ejew sıḱiğenağ | Ne diyeceğimi ne yapacağımı şaşırdım |
Yauy yaotejiy | Ne duydum nede gördüm |
Thar yetağ | Ne mutlu ona |
A şıw | Ne olursun,lütfen |
Aşıw ze şığet wije ze zetéĺh | Ne olursun,lütfen,bir sus.çeneni bir kapat |
Lıriy mıstew, śaśariy mıpĺew | Ne şiş yansın ne kebap |
Wişö ğogu fepş’ığemiy hawliy | Ne yapsanda yaranmıyorsun |
Ye wewey guş ! tibze meqodıjı | Ne yazık ki dilimiz kayboluyor |
Sıdew thamıćağu' | Ne zavallılık |
Yipe jı ḱimığećın | Nefes aldırmamak |
Jı keşejın | Nefes almak, rahatlamak |
Jı psı umıhajew zeühan | Nefes nefese kalmak |
Yij zeühan | Nefesi daralmak |
Gu şıćıjın | Nefret etmek |
Gu şıṫırzıćın | Nefret etmek |
Şhaśışör tecın | Nefret etmek |
Yiĺeğu mıḣun | Nefret etmek |
Yiğeğoáşerep | Neslini inkar etmiyor |
Jım zerihan | Neşeli, hareketli olmak |
Sıdım yiĺ’ewıj | Neyin nesi, kimin fesi |
Qo ade sıdew pş'ına | Neyse öyle olsun |
Gu xeĺ | Niyet |
Guxeĺ yian | Niyeti olmak |
Gu yix, pse yix | Nü koparmak |
A ofım sıd riqorer ? | O işten ne haber ? |
Ay sı femığotırer? | O niye şımarıyor |
Ay ziy xelep | O önemli değil |
Yićale şiğećığ | Oğlunu şımarttı |
Wex wex değudedew ḣuğe | Oh oh iyi oldu |
A wex | Oh olsun |
Sigu şe téḣoáğ | Oh olsun demek |
Yecenır triwṫupşhağ | Okumayı söktü |
Yecağ yićiy, yepşağ yićiy | Okumuş, görmüş geçirmiş |
Zereḣunew ḣuğax | Olacağı kadar oldu |
Ḣunew ketep | Olacak iş değil |
Ḣunew şıtep | Olacak iş değil |
Qo ade ! | Olacak şey mi |
Ḣuğe şıağe | Olan biten |
Keḣuşü’tağ ḣuşü’tejığ | Olan oldu |
Ğuthiy ğoĺıj | Olan oldu yapılacak bir şey yok |
Ay xepş’ehıjın şıap | Olan oldu.yapacak bir şey yok |
Gum şe téḣon | Olandan keyif almak |
Gur fıtéğepşexen | Olandan keyif almak |
Buntı ḱiğećın | Olay çıkarmak |
Ḣuğe! ze şığetıj! | Oldu kes artık |
Zereḣow ş'ın | Olduğu kadar yapmak |
Psır kıćejöjü | Oldukça sulu, altından sızıyor |
Yehçırığo xemıĺew šapo | Oldukça yaramaz |
Mıḣume, zereḣow pş’ışt | Olmazsa ,olduğu kadar yapacaksın |
Mıḣume zereḣu' | Olmuyorsa olduğu kadar |
Demış'ew | Olur olamaz,aniden |
Ar sişhaşö kıréqo | Ona katlanamıyorum |
Ay wézeğıjın | Ona razı olmak |
Ay wıdeqotejın | Ona razı olursun |
Ay yişha wıdeqotejın ay wézeğıjın | Ona razı olursun |
Ay şüı pĺep | Onda hayır yok |
Zı śıke xeĺep | Onda hiçbir şey yok |
Ay neh guğaṕe wimıaw | Ondan başka dayanağı olmadan |
Ay şüı pıpxıştep | Ondan hayır gelmez |
Ay zışüı kıpıćıştep | Ondan hayır gelmez |
Moxeme satébıwxağ | Onlar için beni harcadın |
Ay yioáğew kaojı | Onun anlattığını söylüyorlar |
Ay wıḱélıştep | Onun hakkından gelemezsin |
Ay yitḣağo yiwxığ | Onun hayatı kaydı |
Ay wışü’eĺ’ıćınew ziy xeĺep | Onun için çekinecek bir şey yok |
Yigu fiğeṫısıjığ | Onun için endişesi kalmadı |
Zıfemıwćıj! wine zećitḣıjıştep | Onun için fazla fedekar olma. anlamayacak |
Ham réwex | Onunla köpek taşlıyorlar |
Yinape tırixın | Onurunu zedelemek |
Yişha kıpiğezın | Onurunu zedelemek |
Wetregum yit | Orta yerde |
Weteregum ḱinen | Orta yerde kalmak |
Wetregur rétekohı | Orta yeri dağıtıyor,çok aktif |
Dunayer yiğekutejın | Ortalığı ayağa kaldırmak |
Ziwışefiy ṫısıjığ | Ortalığı karıştırıp kenara çekilmek |
Ḣorşerınığe zehan | Ortalığı karıştırmak |
Dunayer zetéğućen | Ortalık çok kurak |
Şısıme meşhawko, ğoĺıme çıyerep | Otururken kestiriyor, yatınca uyumuyor |
Cegoáĺe ş'ın | Oyuncak etmek |
Cegoáĺe hun | Oyuncak olmak |
Hadrıxe zıdahın | Öbür dünyaya götürmek |
Yiguće yizın | Ödü kopmak |
Yipse uxın | Ödü kopmak |
Sipse uzığ | Ödüm koptu |
Gu yixın | Ödünü koparmak |
Siguće rixığ | Ödünü koparmak |
Yiguće yiğezın | Ödünü koparmak |
Yipse ṫequ uğezın | Ödünü koparmak |
Gubjır ćećıjın | Öfkesi geçmek |
bjıne yifın | ölçüsünü kaçırmak |
Ha zeramıwćew wıćın | Öldüresiye dövmek |
Wıfedıkımiy hawliy | Ölsende boşuna |
Hadağe ṩ'ın | Ölüye ağlamak |
Yaperıyer psewınığ | Önce sağlık |
Yipe rapş'ew | Öncelikle |
Yipe yişın | Önde gitmek |
Yipe yiğeşın | Öne çıkarmak |
Yipećiy yiwıjıćiy wıḱićışüştep | Önündende arkasındanda gidememek,çok havalı olmak |
Yipe zepıçın | Önünü kesmek |
Bğupkuxer pĺeğujın | Örekesini görmek |
Şıse téxın | Örnek almak |
Şıtḣu féxın | Övmek |
Qo aşığum tépĺın | Öyle diyorsan bakarız |
Şhafitı ş'ın | Özgür bırakmak |
Gu şıfen | Özlem gidermek |
Ğak ḱéğeon | Palavra atmak |
Şöntır ğewen | Palavra sıkmak |
Nıko tıko | Parça pürçük |
Şıkışk maker kıpıućew kabze ubze ḣuğe | Parıl parıl olmuş |
Zepešıwtxıjew keĺağo | Parıldıyor |
Ape śıpe | Parmak ucu |
Ĺepemšıyew qon | Parmak uçlarında yürümek |
Ape feş'ın | Parmakla göstermek |
Ğoárgu’ yiuy ḱifağ | Pat diye düştü |
Tamṕ yiow tıriźağ | Pat diye üzerine attı |
Ṕawı saw | Pat küt |
Yişö yiwtın | Pataklamak |
Law lançü’ | Patavatsız |
Yine zećetḣıjew | Patlak gözlü |
Şöy śiy | Pejmurde |
Ḣun aşığum | Pekâlâ olur |
Bzeguraçöw guşıen | Pelteliyerek konuşmak |
Haleç pseleç | Perişan |
Sepelğoáye ş'ın | Perişan etmek |
Sepelğoáye ḣun | Perişan olmak |
Arıĺha yetın | Peşin ödemek |
Arıĺhaw yişağ | Peşin sattı |
Yiwıjı yitın | Peşinde olmak |
Yiwıjı yihan | Peşine düşmek |
Yiwıjı yiĺeden | Peşine koşmak |
Yişha riḣohın | Plan yapmak,tasarlamak |
Fıw ! sıdew me aye şıwıre | Püfff ne kadar kötü kokuyor |
Yithaqume yiğećığew medao | Pür dikkat dinliyor |
Gu téğepsefen | Rahatlamak |
Gupsefıjın | Rahatlamak |
Yine jı ćewın | Rahatlamak, hava almak |
Gur fepsefın | Rahatlamak,merak etmemek |
Mıgumećın | Rahatsız olmamak |
Tewreqow qon | Rahvan giden |
Xeqorıćew qon | Rahvan rahvan gitmek |
Rihıĺ'en | Rastlamak |
Yipe zıḱiğefen | Rastlamak için önüne çıkmak |
Gu fımırezen | Razı olmamak |
Zepéwe ş'ın | Rekabet etmek |
A marcı becın | Rica ediyorum |
A marcıḣujın | Rica ediyorum, lütfen |
Or oáte | Rivayet |
Yipse xećı pet | Ruhunu teslim etmek üzere |
Peşütaḱu' seşütaḱu | Rüküş |
Sehatım tık sık make kıpeućı | Saatten tik tak sesi geliyor |
Pçediype pçediypew | Sabah sabah |
Şhaśır yejećın | Saçı yana taramak |
Çülı belıc | Saçma sapan |
Lılı sılıl yeozı zexiohırer be | Saçma sapan konuşuyor |
Çöámı samı | Saçmalık |
ḱéo kodiy | Sadece söylüyor |
Psew tewew kenejın | Sağ salim kalmak |
Degu sakıw | Sağır |
Zereçı, yişüığoşxu’ | Sağlığı yerinde |
Şıće pşıne yewen | Sağlık alarmları vermek |
Ze zığesambır | Sakin ol |
Kızećećıjığew guşıen | Sakinleşerek konuşmak |
Gur ğebıyawıjın | Sakinleşmek |
Gur asejın | Sakinleşmek, rahatlamak |
Wılalegore qon | Sallana sallana gitmek |
Guće femıyen | Samimi olarak istememek |
Thaĺeuşxo kıpfiş'ığ | San çok dua etti |
Waoftenće pş'ağeme zıkabğeĺfıştığep | Sana iş buyuracaklarını bilseydin dünyaya gelmezdin |
Yişha yiğotın | Sarhoş olmak |
Ĺıtenığe feş’ın | Saygı göstermek |
Şhaćafe feş’ın | Saygı göstermek |
Ar sipao kıfeoát | Sen onu külahıma anlat |
Hazepırğezağ | Seni gidi |
Ay yebı yewımat | Seni seni |
Weriy we weriy we | Seni, seni |
Make ĺake şıap | Ses seda yok |
Makıy ĺakıy şıap, ćımsım | Ses seda yok, sessiz |
Yimaḱiy yiĺaḱiy ḱićıjırep | Sesi soluğu çıkmıyor |
Wiśe mewızı fedew şıs | Sessiz oturmak |
Dunaye nefır yiĺeğujırep | Sevincinden veya üzüntüsünden gözü hiç birşeyi görmüyor |
Umpem kısféwe | Sevmediğim ot burnumda bitiyor |
Fabem riğezığ | Sıcaktan bunaldı |
Fabem riğezın | Sıcaktan bunalmak |
yigu şıćın | tiksinmek |
Fabem yiğebelerğığ | Sıcaktan sersemledi |
Yeğezıṕaye ş'ın | Sık boğaz etmek, sıkıştırmak |
Gu zegowıtın | Sıkıntı olmak |
Gopeğum kırifećın | Sıkıntıdan yerinde duramamak |
Gum jı dewıçön | Sıkıntılanmak |
Gur zeuṕćen | Sıkıntılanmak |
Gopay ĺepay | Sıkıntılı |
Dunayer değezıyağew yehı | Sıkıntılı yaşamak |
Gopeğu’ ĺepeğu’ | Sıkıntıya düşmek |
Gumeć xeźen | Sıkıntıya sokmak |
Çöáke zejü riğewçöáğ | Sıkıntıya zora dara soktu |
Šıf zeqošıĺ | Sır vermeyen |
Çezıw çezıwew | Sıra sıra |
Psı kıpifın | Sırıl sıklam terlemek |
Yiće dikuziy zıćiajığ | Sırra kadem bastı |
Nepx téĺ | Sihirli, büyülü |
Yişö kıxixın | Sinirden kızarmak |
Wigu' maşü'e zećiğenen | Sinirlendirmek |
Aner ş'ın | Sofra kurmak |
Maşü’e yiğewın | Soğuğu kırmak için ateşi yakmak, sobada |
Çıar yigu yiṫıshan | Soğuk içine işlemek |
Çıa ḱéwećığ | Soğuk vurdu |
Çıem stın | Soğuk vurdu |
Çıem zıréğewıṫıun | Soğuktan bükülmek |
Ćımafem riwbıten | Soğuktan çıkamamak |
Çıem yiğedıkın | Soğuktan donmak |
Çıem yişö pifın | Soğuktan rengi kaçmak |
Çıem yifızın | Soğuktan renki kaçmak |
Çıem yiğećezezın | Soğuktan titremek |
Yićışö wışḣoreśın | Soğuktan tüyleri diken diken olmak |
Ğozır téwın | Soğumak, buhar tütmesi |
Mığumıṫımıze femıyew kıtitığ | Sokranarak istemeden verdi |
Jıre psıre umıhajew | Soluk soluğa |
Yiqodığo kesığ | Sonu geldi |
Koreğı yewıseyin | Sopa ile işaretlemek |
Ofışxo kıpığećın | Sorun yaratmak |
Gujdeć ḣun | Sorununu çözmek |
Yiore yiş'ere zetémıhan | Söylediği ile yaptığı birbirini tutmuyor |
Ḱiorem ćere şhare yiap | Söylediğinin aslı astarı yok |
Ay o xeĺep | Söylenecek bir şey yok |
Ḱioştır; yije deĺ, yipe uĺ | Söyleyeceği hazır |
Mıdao mığas | Söz dinlemeyen, laf anlamaz, terbiyesiz |
Guşıem şha | Söz gelimi |
Guşıem paye | Söz gelimi, örneğin |
Guşıer fıtıriğepıtahığ | Sözü sıkkı tembih etti |
Sio xezağerep | Sözüm geçmiyor |
Oplehısı yit yije deplehısı yit | Sözünden çıkmıyor .ne derse yapıyor. |
Wiguşıe wıbıtın | Sözünü tutmak |
Zećaqo yimıen | Sözünü tutmak |
Wiguşıe wımıwbıtın | Sözünü tutmamak |
Psım zeşiğewkoáğ | Su tarafından bozuldu |
Télha feş'ın | Suçlamak, üstüne ilave etmek |
Negur zeehan | Suratı asılmak |
Jeṕaşö zetémıĺhan | Susmak |
Ziy ḱimıojew, ziwşefıjığ | Susutu, pustu |
Fınṫ o ! lelaw | Sümkür yavrum |
Ĺınṫ psınṫ | Sümüklü |
Gum xemızın | Sürekli düşünmek |
Šıḣ şıḣ | Sürtünme sesi |
Bje mate kepćığe fed | Sürü halinde, pek çok |
Bıźım ćeğućıjın | Sütten kesilmek |
Ğeş zeréha | Sütü işleri ile uğraşıyor |
Ğeş yewe | Sütün işlenmesi |
Semerkew deş'ın | Şakalaşmak |
Sehat mığo yejen | Şansı kötü gitti |
Sıhat mafe yejen | Şansı yaver gitti |
Hamığo wıćın | Şansız olmak |
Tha zetağer | Şanslı |
Ćanć yiow yinepeşöwağ | Şap diye diye tokat attı |
Pınć sınć maker kıpıućew maşxe | Şapur şupur yemek yiyor |
Naşe uşe | Şaşı |
Şöm yićın | Şımarmak |
Şışış yiow | Şırlamak |
Ḱuḱum yibze kıréşı | Şikayet etmek ,yakınmak |
Lı téḣon | Şişmanlamak |
Har war | Şu, bu |
Tinasıp, kıtpećećığ | Şükür halloldu |
Şeç xeĺın | Şüphe etmek |
Sızereneguyeremće ar ćeğojışt | Şüphelendiğime göre o caya |
Guśafe ş’ın | Şüphelenmek |
Arı ade | Tabiki |
Aşüığaće ćeĺep | Tadı kaçmış |
Gum témıfejın | Tahammül edememek |
Yişha yimıhın | Tahammül edememek |
Şhaşöm riqon | Tahammül edememek, sinir olmak |
Yigu femıatın | Tahammül edilemez |
Ziy feĺećıjışürep | Takati bitmiş |
Ĺeperapew qon | Takıla takıla yürümek |
Gum xenen | Takıntılı kalmak |
Yişıaṕeşüı' | Tam mutlu olacağı zaman |
Ha śekenı fed | Tam tekmil hazır |
Kukuk sıkuk | Tangır tungur |
Gurgurg yiow ḱur blećığ | Tangur tungur sesleri ile araba geçti |
Nefıĺ kızéćiçın | Tanyeri |
Ćıguxer nıkoxew xéĺha | Tarlaları ortak ekiyor |
Guğu yimıhan | Tasalanmamak |
Gu ĺeṕereṕen | Taşikardi,kalp çarpıntısı |
Aşüı şöu | Tatlı ekşi |
Aşü'ep şöop | Tatsız, lezzetsiz |
Yinaye şifağezı psewıće ritırep | Tebelleş olduda,rahatsız ediyor |
Yinaye şıfen | Tebelleş olmak |
Gur sapeće ığın | Tedirginlik |
Wışıguğunew şıtep | Tekin değil |
Guşhabje feḣun | Tekrar tekrar hatırlamak reflü |
Gumığom xefağ | Telaşa düştü |
Of xeźen | Telaşa sokmak |
Of xeğefen | Telaşlandırmak |
Guzejöğu xefen | Telaşlanmak |
Sigu sibğe on | Telaşlanmak |
Qodıćayew qodığ | Telef oldu |
Konšew koğum kos | Tembel tembel yatmak |
Kabze ĺabz | Temiz,düzenli |
Zepezelaće ḣun | Tepetaklak olmak |
Pıźı ş'ın | Terketmek, uzaklaştırmak |
Naṫeće pĺen | Ters, soğuk bakmak |
Dırsew guşıen | Tersleyerek konuşmak |
Ğunce kerabğe | Tertemiz, pırıl pırıl |
Nık sık | Tıka basa |
Ṫıṫ psıṫew şxağe | Tıka basa yedi |
Ṫık psıkew | Tıka basa, taneli maddeler |
Yiabjanaće pemış'ın | Tırnağı kadar değer vermemek |
Abjenaćem pemış’ın | Tırnağına değişmemek |
Abjenaće yimıwesen | Tırnak kadar değeri olmayan |
Zı abjaneće yimıwesen | Tırnak ucu kadar değeri olmayan |
Şışış yiow dane caner zışiĺağ | Tiril tiril ipek elbiseyi giydi |
Zexekırkehew maqo | Titreyerek yürümek |
Yinape ćeğeşın | Tokatlamak |
Ĺeşe bırk | Topal, kötürüm |
Mıjörığoy daş’exığ | Topluca taşlamak |
Yeĺedekawe gore qon | Topuk vurarak gitme |
Hape sape yifen | Toz duman olmak |
Baźe tıriğeṫısharep | Toz kondurmuyor |
Saper mewtıse | Toz tozuyor |
Śı kıxéğeteku | Tozunu attırıyor |
A tobe miy yiorer sıdew ğeş'eğon | Tövbe tövbe,bunun söyledikleri ne kadar acayip |
Hazereğeşx | Tutuşturucu |
Dargu yiow şxonçır wağe | Tüfek pat diye ateş aldı. |
Pıw alawısın | Tüh be |
Yipşe yićın | Tümünü yapmak,her şeyin onun elinden çıkması |
Ziğešıbğuy yićıjığ | Tüydü,çıktı gitti |
Šırḣı ḣuğe | Tüylenmek, seyrelmek |
Sićışö wışḣoreśığ | Tüylerim diken diken oldu |
Ğuniy neziy yimı' | Uçsuz, bucaksız |
Šıqu şöqu | Ufak tefek |
Yidunaye šıqu | Ufku dar |
Yidunaye zejü | Ufku dar |
Of deĺ | Uğraş |
Zıpıĺıriy, ḱioreriy haşö melışö | Uğraştığıda söylediğide gereksiz, lüzumsuz |
Mığoáme péĺesıćı | Uğursuzluk kokuyor |
Yemıne şır | Uğursuzun çocuğu |
Gur téqodejın | Umudu kesmek |
Gur zepiken | Umudunu kırmak |
Gur yefexın | Umudunu yitirmek |
Zıśeće zişü'imığeş’ew | Umursamadan |
Guğu yemıĺ’ew, zıśeće guğu yemıĺ’ıxew | Umursamadan, hiç umursamadan |
Şkın şkını ş’ın | Un ufak etmek |
Şha şıwen | Unutkanlık, hafıza kaybı |
Gum xeṫıshan | Unutmayacak şekilde yüreğine oturmak |
Gum yićıjın | Unutup gitmek |
Pıf sıf | Usanma tepkisi |
Wémızeşew kısfezeş | Usanmadan beni özle |
Mıwćıterer nepenç | Utanmayan yüzsüz |
Yine haşö ćebzağ | Utanmaz |
Yiğo yimıfen | Uygun olmamak |
Yiğo yifen | Uygun zamanda olmak |
Aye tay | Uygunsuz |
Mıḣo mış'e | Uygunsuz |
Guşıe mışömıl | Uygunsuz konuşma |
Çıye neḣunajü’ | Uyku sersemi |
Çıyem yiğeperezen | Uyku sersemliği |
Çıye kıtéwen | Uykunun bastırması |
Çıye ḱémıqun | Uykusu gelmemek |
Çıyer téwıjın | Uykusu kaçmak |
Yiçıye téwıjığ | Uykusu kaçtı |
Yiçıye kenen | Uykusundan kalmak |
Yiçıye kıxewşıćığ | Uykusundan kısa süreliğine uyandı. |
Yiçıye riğekuğ | Uykusunu aldı |
Çıyem riwtın | Uykusuzluktan yıkılmak |
Çıyem xiĺeşön | Uykuya dalmak |
Laylay o sişaw, çıye sişaw | Uyu güzel oğlum |
Naṕo zetémıĺhan | Uyuyamamak |
Yinaṕo ḱémıfexın | Uyuyamamak |
Ćeğezıćığew şısın | Uzanmış vaziyette oturmak |
Ćeh ĺeh ḣun | Uzun sürmek,gecikmek |
Yimaḱiy yiĺaḱiy keujırep | Uzun zamandan beri kendisinden haber alınamıyor |
Sigu téqodağ | Ümidim kırıldı |
Guğaṕe yetın | Ümitlendirmek |
Adıdı guş | Ürpermek |
Baźe témığeṫıshan | Üstüne titremek |
Yigu ḱéğewen | Üzmek |
Gu ḱéwen | Üzülmek |
Weleha şıpke keseom | Vallahi doğru söylüyorum |
Xım zıxixıjın | Varlıklı,güçlü |
Pıw anasın ! | Vay anasına |
Tıw anasın | Vay anasına |
Yezzane ! | Vay anasına |
Dunayem yexıjığ | Vefat etti |
Yidunaye yiḣojığ | Vefat etti |
Yipk zeĺiwbıtığ | Vücudu tutuldu |
Waw ar ḣuna | Waw olacak şey değil |
Ye arı, ye mırı | Ya o, ya bu |
Şıtḣupsı yeğaçe | Yağ yakıyor,aşırı övüyor |
ḱéşxınew wınaşö yiap | Yağacak gibi görünmüyor |
Kıćemışxemiy kıćetqun | Yağmasada damlar |
Weşxır kıriwṫupşxığ | Yağmur başladı |
Wayem tine yiğapĺerep | Yağmur göz açtırmıyor |
Tığer meśake | Yağmur sıcağı |
A şıw ze şığet | Yahu bir sus |
A şıw, ar wımıo! | Yahu onu deme |
yithaqume riźen | kulağa çalmak |
Cıre blağe | Yakın zamanlarda |
Pıḣopışe | Yakınları |
Yequmiy yemıqumiy | Yakışsa da,yakışmasa da |
Dawbe daşx | Yalaka, yalakalık |
Ziş'ıtejıgore meğı | Yalandan ağlamak |
Aweĺawe gore qon | Yalpayarak gitmek |
Aşe uş | Yamuk |
Neş'e uş'e | Yamuk yumuk ,şaşı |
Awewew guş | Yandım anam |
Begu şöune | Yara bere |
Lı bzac | Yarası zor iyileşen |
Ap'ağu feḣun | Yardımcı olmak |
Apı ağu | Yardımcı, olmak |
Nıko naşe | Yarım yamalak |
Nıkoh nıkoĺ’ı | Yarım yamalak |
Nıko tıkow kenağ | Yarım yamalak kaldı |
Yeğećığew şısın | Yaslanarak oturmak |
Yihadaşha tıriĺhağ | Yaşamını ideallerine harcadı |
Dunayer pxıjığew yehı | Yaşamını yokluk içinde sürdürüyor |
Yidunaye deṕıṫağew yehı | Yaşantısı çok zor |
Nej uj | Yaşlı başlı |
Jiy ćiy | Yaşlısı genci |
Ṕem xefağ | Yatağa düştü |
Yiğoryiğow yiqoşen | Yavaş yavaş içeri süzülmek |
A nıne ! | Yavrum, evladım |
Dunayer yeğekutejı | Yaygara,bağırarak hakaret etmek |
Yiğoáce ḣuğe | Yazık oldu |
Yiğoceşxo ḣuğe | Yazık oldu |
Yewewey guş | Yazıklar olsun |
Yiśaǵe deharep yişxırem kıfiş’erep | Yediğinden tat almıyor. |
Urışxew şxın | Yemeği ekmeksiz yemek |
Zećeriy triwıpsağ | Yemeğin tümünü silip süpürdü |
Mıhamele ufen | Yemek yemek |
Gu keğećıjın | Yeniden hatırlamak |
Gur keçefıjın | Yeniden moral bulmak |
Ćır zegoziy defağ | Gözden kaybolmak |
Dunayeşxom téferep | Yere göğe sığmıyor |
Ĺegu wes | Yeri az kapatacak kadar kar. |
Harte ferte | Yerinde duramayan |
Yimıku' yimız | Yetmeyen dolmayan |
Yikumiy yimıkumiy ay zéğezeğın | Yetse de yetmese de ona razı olmak |
Zıöğex mew! | Yıkıl karşımdan |
Haṕiy šeṕiy | Yırtık pırtık |
Patḣe satḣe | Yırtık pırtık |
Ade guşe | Yine ne oldu |
Haw şıw | Yok canım,öyle değil |
Şımıanığem yigu riwtığ | Yokluk perişan etti |
Ihı şıhı | Yokuşa sürmek |
Ğogum tıriźiy qoağe | Yola koyuldu |
Ğogum téhan | Yola koyulmak |
Yiğogu zepıçın | Yolunu kesmek |
Ćıum dım sım makexer ḱéućı | Yukarıdan patırtı kütürtü sesi geliyor |
Dunayer ḱéğedeojı | Yuksek sesle konuşmak |
Hıĺe téğewağ | Yük altında |
Gur kemećen | Yüreği bunalmak |
Gur fewçıun | Yüreği soğutmak |
Sigu kıréfı | Yüreğim ağzımda |
Gum femıatın | Yüreğin dayanmaması |
Gum femışeçıjın | Yüreğin dayanmaması |
Guáwe feḣun | Yüreğine dert olmak |
Gum yinejın | Yüreğine dert olmak |
Yigu yiṫıshan | Yüreğine oturmak |
Yigu śık ḱéğeon | Yüreğini hoplatmak |
Qorem çerem yaḣopsen | Yürüyene koşana imrenmek |
Wine kıritḣın | Yüzsüzlüğe varan açıkgöz |
Yinape ḱéĺeşöxığ | Yüzü düşmek ,üzülmek |
Yi şö hadem fed | Yüzü solmak, yüzünden kanı çekilmek |
Yinape kıtéşı | Yüzünden okunuyor |
Yinape ćemıpĺejışün | Yüzüne bakamamak |
Ḱin ĺeğun | Zahmet çekmek |
Ḱin şeçın | Zahmet çekmek |
Of kıpığećın | Zahmet çıkarmak |
Of kıpıćın | Zahmetli olmak |
Yiğo keqon | Zamanı gelmek |
Yiğo kesın | Zamanı gelmek |
Yiğo kıfifen | Zamanı gelmek |
Yitaw yitıgu | Zamanında |
Liye yexın | Zarar vermek |
Yiyağe keqon | Zarar vermek |
Yiyağe yećın | Zararı dokunmak |
Lıye zexıjın | Zararını görmek |
Thar yewáğ | Zavallı |
Uğedıcejın, yipe ḱifıjın | Zehir etmek, burnundan getirmek |
Kure fedizew tıriźağep | Zerre kadar ciddiye almadı |
Sikurteće kıpşhapeştep | Zerre yardımı dokunmaz |
Sikurte kıpfiş’eştep | Zerre yardımıcı olmaz |
Déle ḣuray | Zır deli |
Ćiğepšıyićı gore ğın | Zırlayarak ağlama |
Yeşxe yeşö | Ziyafet çekme |
Ḱinığo xet | Zor durumda |
Ḱin mığoáye xetın | Zor durumda olmak |
Ḱinım uźen | Zor işlere düşmek |
Ĺ’eğeće zeşıfın | Zorla huzurunu kaçırmak |
Yerağo pserağo | Zorla,güçlükle |
Ziy yia ḱimıfejın | Artık elinden bir şey gelmemek |
Şöntır yeğawe | Abartılı konuşuyor |
Bew be mıḣun yişha kıriqoáğ | Çok olumsuzluklar başına geldi |
Berkıme yewı | Havasız pis kokuyor |
Gupıć yiap | Bonker değil |
Deşxın zexez yiap | Yemek seçmiyor |
Simafe kohajığ | İyi günlerim geride kaldı |
Wewiṫur simaf | Zordayım |
Çıam zéwṫıusı şıs | Soğukta büzüşmüş oturuyor |
Fesak! Sepelğoáye wiş'ışt | Dikkat ! Seni mahvedecek |
Guxeć ḱićın | Kalp kırıldı |
Koğum zıkuiğećağew kos | Köşeye kaykilmiş oturuyor. |
Şıtḣur psım fedew | Övgüyü su gibi akıtıyo |
Tığem tişha ḱéğajö | Güneş yakıyor |
Weşöpşexer kıtéha | Hava bulutlanıyor |
Wımıu' şıw | Deme yaw |
Wızım kıapızıjığ | İyileşti |
Yićerıće ḱiçıjın | Yaşına göre genç göstermek |
Yigu kıapıćışt | Kalbi fırlayacak |
Yigu şığećın | Tiksindirmek |
Yiĺegoáncexeme yawbıtıjırep | Dizleri tutmuyor |
Yinexeme kaşıćağ | Görmesi zayıfladı |
Yinexer kıapıćışt | Gözleri fırlıyacak iştahla bakmak |
Yithaqumexer jaje | Kulakları az işitiyor |
Ĺ'ıjımre nıwemre yanexer šıwew wınem ḱ'inejığex | |
Wewiṫur simaf, simafe kohajığ | Büyük dert yaşamak |
Şıtḣupsır féğaçe | Aşırı övgü |
Wınem yiw'ubağew yis | Eve kapanıp oturuyor |
Šıfıxer kezerefıx | İnsanlar akın akın geliyorlar |
Wipse xaĺhiy, wibze ḱéğel | Canını ver dilini kaybetme |
Ḱiuy ḱitığ | Saçmaladı |
yinaṕoxer yeğewṕaṕo | Göz kapaklarını kıtpıştırıyor |
wızım ḱićıźıjığ | Hastalıktan kurtuldu |
pćehıṕe şham, wenefe anafew sıĺeğupağ | Rüyaydı ama ayan beyan gördüm gerçek gibiyd |
kiriğeçiy yejağ | aniden (düşünmeden) hareket etti |
Yımafe kpşeqoáy | darısı başına |
of yimiş'en feşće, moće zićéğawe miće zićéğawe | İş yapmamak için oraya buraya gidip geliyor |
Wıćıćayew yawćığ | Çok dövdüler |
Yişö raçığ | Patakladılar |
Şöṫepı yaş'ığ | Çok dövdüler |
yia wişüáşöw keqoji | Elleri bomboş geliyor |
Cay fedizew yigu fepĺı, lıšınew yişxışt | O kadar çok kızıyor ki çiğ çiğ yiyecek |
Mı ofım xećığoáy, xeć wıxećışüme | Bu işten çıkış zor.Çık çıkabilirsen |
Yigu xeĺır keş'eğoáy | İçinden geçenleri bilmek çok zor |
Wıne ğeḱoşın | Evi taşımak |
Daxem sıd zışiĺemiy yezeğı | Güzel ne giysede yakışır |
Wıram neşü | Çıkmaz sokak |
Of be kıpıćığ | Çok sorunu çıktı |
Miy fediz yatéḣıćığew taştew zeupĺejıştıx | Bu Kadar Kavga Etmişken, Nasıl Birbirlerinin Yüzüne Bakacaklar.. |
Yiĺakoxer zetéźağew şıs | Bacak bacak üstüne atmış oturuyor |
yitxıše kıréğeṫeḣu | Sırtını kaşıtıyor |
yitxıše réğeotı | Sırtını ovduruyor |
yitxıše kıréğeṕestḣı | Sırtini kasitiyor |
Yinıy yipıy zexeğebıcağew şıs | Ağzını burnunu buruşturmuş,suratını asmış oturuyor |
Yiş'ıćexer sine kıćawe | Tavırları gözüme batıyor |
Arı... cıre kınewıj a ofım ziy ḱés'oĺ'ejıştep | Evet,bundan sonra o iş hakkında bir şey söylemiyeceğim. |
Miy fediz yatéḣıćığew taştew zeupĺejıştıx | Bu kadar hakaretten sonra nasıl birbirlerinin yüzüne bakacaklar. |
Kure fedizew tıriźağep | Bizi zerre kadar takmadı |
Wımĺeğuşö zıtéğewen | Görmemezlikten gelmek? |
Wıćıtenew nape yiap | Utanacak yüzü yok |
Miy neh mıḣurem yicegoáĺe tıḣuğ | Şuncacık veled bizi oyuncak etti |
Ćiğepsıyićıgore meğı | Avazı çıktığı kadar ağlıyor |
Sıdew yiğuác | Çok yazık oldu |
Dunayem tıriĺağo ḣurep | Dünyada görmek,varlığını bile hissetmek istemiyor |
Yişha ziy yihırep | Tahammül edemiyor |
Qoápḣem wıqon fay, şıapḣer pş'en fay | Gidilmesi gerekene gidilir yapılması gereken yapılır |